Avtomatika asoslari va ishlab cнiqarisн jarayonlarini avtomatlasнtirisн


- rasm. Avtomatlashtirishning montaj sxemasiga misol



Download 8,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet107/206
Sana30.12.2021
Hajmi8,51 Mb.
#91822
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   206
Bog'liq
avtomatika asoslari va ishlab cniqarisn jarayonlarini avtomatlasntirisn

9.6- rasm. Avtomatlashtirishning montaj sxemasiga misol. 
10-BOB.
 
AVTOMATIK NAZORAT-O‘LCНOV ASBOBLARI, 
HIMOYА VOSITALARI, BOSНQARISН SНCНITLARI VA 
PULTLARI
 
 
10.1. Nazorat-o‘lchov asboblari va ularni tanlash 
 
Avtomatik nazorat-o‘lchov asboblari va vositalarini tanlashda avvalo nazorat 
qilinadigan  asosiy  ko‘rsatgichlarni:  harorat,  muhit  tarkibi,  namlik,  changlik, 
vibratsiya,  elektr  xususiyatlar,  nazorat  va  o‘lchov  sharoitlari,  nazorat  ob’ektining 
o‘lchamlari  va  xususiyatlari,  mexanik  ta’sirlar,  o‘lchash  nuqtasi  bilan  nazorat 
asboblari orasidagi masofa, energiya ta’minoti kabilar hisobga olinishi kerak. 
Rostlagichni  ishlash  printsipiga  asosan  tanlashda  rostlovchi  organ  tuzilishi 
jihatidan  qanday  boshqaruvni  amalga  oshirishi  mumkinligiga  ahamiyat  beriladi. 
Masalan,  asinxron  elektr  yuritmalarning  barcha  tiplari  faqat  pozitsiyali 
boshqaruvga  moslashtirilgan,  klapanlar,  so‘rgich  (zadvijka)  va  boshqalar  tekis 
o‘zgarishi mumkin.  
Ikki  va  uch  pozitsiyali  rostlagichlar  kichik  va  tekis  o‘zgaruvchi  yuklama 
(nagruzka)  ga  ega  bo‘lgan,  nisbatan  kichik  kechikish  vaqtiga  ega  bo‘lgan  statik 
ob’ektlarda  ishlatiladi.  Agar  rostlanuvchi  parametrning  tebranishi  so‘nmaydigan 
xaraterga  ega  bo‘lsa, 
о
б
о
б
Т
.
.


  2  bo‘ladi,  agar 
о
б
о
б
Т
.
.


  1  bo‘lsa,  uzluksiz  rostlagichlar 
ishlatiladi.  
Uzluksiz  rostlagichlarni  tanlashda  quyidagi  umumiy  ko‘rsatmalardan 
foydalanish mumkin: 
- astatik va unga yaqin bo‘lgan statik (o‘zicha tenglashish koeffitsienti kichik 
bo‘lgan)  ob’ektlar  turѓunlik  shartlariga  ko‘ra  I-  rostlagichlar  bilan  ulanmasligi 
kerak,  ular  uchun  (agar  statik  xatolik  mavjud  bo‘lsa),  P  regulyator,  PI  yoki  PID 


 
114 
regulyator  kullanishi  mumkin.  Rostlagichlarning  tipini  tanlash  eng  avval  uning 
ishlash printsipiga asosan bajariladi: diskret (releli yoki impulsli) yoki uzluksiz. 
 
Nazorat-o‘lchov  asboblari  va  elektr  ta’minot  qurilmalarini  loyihalashda 
amaldagi  normativ  (me’yoriy)  hujjatlarga  asoslanadi  va  quyidagilar  amalga 
oshirilada: 
1.  Elektr  ta’minoti  sxemasini,  tok  turini,  kuchlanish  qiymatlari  va  quvvatni 
tanlash va ularni asoslash. 
2.  Boshqarish  apparatlari  va  ta’minot  zanjiri  himoyasini  hisoblash  va  uni 
tanlash. 
3.  Shchitlarni  yoritish  tizimini  va  elektr  ta’minot  qurilmalarini      hisoblash  va 
tanlash. 
4.  Montaj  va  remont-ekspluatatsiya  ishlarini  bajarish  uchun  enektr 
instrumentlarni ta’minot tizimini tanlash. 
5.  Ta’mirlash  va  taqsimlash  tarmoqlarining  sim  va  kabellar  markalari  va 
yuzalarini hisoblash va tanlash. 
6.  Sim va kabellarini o‘tkazish (prokladesi) usullarini tanlash. 
 
Elektr  ta’minot  sxemalari,  kuchlanish,  tok  turi  va  elektr  ta’minot 
tizimlarining nazorat  o‘lchov  asboblari va  avtomatlashtirish vositalari  (KIP  va  A) 
uchun  apparatlarni  tanlash  va  avtomatlashtirilayotgan  ob’ektning  elektr  ta’minot 
tizimi  bilan  uzviy  ravishda  amalga  oshiriladi.  Kuchlanishni  tanlashda  obe’ktning 
elektr  ta’minot  uchun  qabul  qilingan  kuchlanish  qiymati  bilan  bir  xilda  qabul 
qilingan:  kuchlanish - 380 V,   tok kuchi - 440 A. 
 
Signalizatsiya  zanjiri,  yoritish  qismining  montaj  qismlari  uchun  220  V 
dan  katta  bo‘lmagan  kuchlanish  qabul  qilinadi.  Elektr  iste’molchilar  zanjiridagi 
ruxsat etiladigan  kuchlanishlarning chetga chiqishi quyidagilarni tashkil etadi: 
-  nazorat- o‘lchov asboblari va rostlash qurilmalari uchun - 
5

%; 
-  boshqarish apparatlari uchun - -5

+10% : 
-  elektr dvigitellarining ijrochi mexanizmlar uchun - -5

+10% : 
-  signal lampalari uchun - -2,5 

 +5%: 
-  12....36 V kuchlanish zanjirlari uchun -10 % gacha.  


 
115 
 
Elektr  iste’molchilarni  ishga  tushirish,  to‘xtatish  va  ularni  anomal 
rejalardan  himoya  qilish  uchun  boshqarish  apparatlari  va  himoya  vositalari 
qabul qilinadi. 

Download 8,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish