Avtomatik boshqarish nazariyasi

Tuzuvchi: Xaydarov Shaxboz

AVTOMATIK BOSHQARISH NAZARIYASI

LABORATORIYA ISHI-5

Impuls tizimlar haqida tushuncha

Berk konturni ichiga raqamli hisoblash qurilmasi o’rnatilgan

avtomatik boshqarish tizimlari “raqamli tizim” deyiladi. Bunday tizim

boshqarishning murakkab algoritmlarini amalga oshirish imkonini

beradi. Uning kirish joyida uzluksiz kattaliklar diskretlashtiriladi,

chiqish joyida esa, teskari jarayon sodir bo’ladi.

Diskret tizimlarning rivojlanishi boshqarishga qo’yilgan konstruktiv,

eksplutasion va metrologik talablarning muttasil oshib borishi bilan

bog’liq. Misol uchun, zamonaviy elektromexanik tizimlarda 0,5 m/sek

tezlik bilan surilish ta’minlanishi va bunday tezlikni 1% ga yaqin aniqlik

bilan ushlab turish talab etiladi. Bunda pozisiyalash hatoligi 1-2

mkm.dan oshmasligi kerak. Analog boshqarish tizimlari inersiyaliligi va

operasiya kuchaytirgichlarining “nol dreyfi” sababli bunday aniq

ko’rsatgichlarni ta’minlab bera olmaydi. Boshqarish tizimlari o’sha

ikkita sababsiz amalga oshmaydi. Bundan tashqari, tizimning ish rejimi

o’zgarganda rostlagichning parametrlarini qayta sozlash, yana ehtimol,

boshqarish tizimsi strukturasini o’zgartirishga to’g’ri kelishi mumkin.

Bunday amal ko’p vaqtni talab etadi, demak, jihozlarning ish unumi

pasayishi kuzatiladi.