“аvtomatik boshqarish nazariyasi“ fanidan tuzuvchi: energetika fakulteti

asosiy teskari bog‘lanish
 
(ATB) deb ataluvchi teskari bog‘lanish yopiq konturni tashkil etadi (1a-
rasm). Odatda, ko‘pincha ATB manfiy ishorali bo‘ladi, bunda boshqariluvchi ob'ektga chiqishdagi o‘zgaruvchi bilan 
belgilangan qiymatlari farqiga proporsional signal beriladiki, oxir natijada ular o‘rtasidagi farq kamayishi kerak. 

---

3.1-rasm. R -rostlagich, O-ob'ekt. 
Qo‘zg‘atishni kamaytirish qonuniyatidan foydalanilganda sozlagich S ning kirishiga qo‘zg‘atuvchi 
ta'sirga proporsional signal beriladi (1b-rasm). Bu holda boshqaruvchi ta'sir bilan bu ta'sirning ob'ektga bo‘lgan 
ta'siri natijalari o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q. 1v-rasmda mujassamlangan sozlash qonuniyati ifodalangan bo‘lib, og‘ish 
bo‘yicha va qo‘zg‘atish bo‘yicha sozlash qonuniyatidan bir paytning o‘zida foydalaniladi. Bu qonuniyat boshqarish 
va rostlashda yuqori aniqlikni ta'minlaydi.

---

Nazorat savollari: 
1. Rostlashning asosiy qonunlari qanday? 
2. Optimal boshqarish nima? 
3. Adaptiv sistemalar nimadan iborat? 
4. Kuzatuvchi sistemalarga qanday sistemalar kiradi? z
Etiboringiz uchun raxmat