Август 2020 10-қисм

Телефон: [phone]
[e-mail]
Санаева Зарина Cобировна
Сурхондарё вилояти, Денов тумани, 32 мактаб ўқитувчиси. 
Телефон: [phone]
[e-mail]
Санаев Шоҳзодбек Собирович
Тошкент давлат техника университети докторанти.
[phone]
[e-mail]
Аннотация. 
Мақола замонавий таълим – масофавий таълимнинг долзарб муаммосига 
бағишланган. Мақоланинг асосий вазифаси таълимнинг янги шакли сифатида масофавий 
таълим олиш учун баҳслашишдир. Мақолада таълим шакллари таҳлил қилиниб, масофавий 
таълимни ривожлантиришнинг асосий йўналишлари келтирилган, масофавий таълим ва 
анъанавий таълим ўртасидаги фарқлар кўрсатилган. Масофавий таълимда ўқувчилар ва 
ўқитувчилар томонидан ҳал этиладиган муаммолар ёритиб берилган. 
Калит сўзлар: 
масофавий таълим, шакл, технология, воситалар.
Яқин-яқингача масофавий таълим, очиқ таълим каби тушунчалар ва бошқалар деярли 
ажратилган эмас эди. Лекин ҳозирги кунда масофавий таълим (МТ) ўзининг аҳамияти ва 
долзарблигини исботлади. Таълим жамоаси масофавий таълим умрбод таълимни амалга 
ошириш билан боғлиқ яхши истиқболга эга эканлигини билади. Бироқ, савол ҳали ҳам 
долзарб: МТ-бу таълим шакли ёки технологиями? Бу жиддий муаммо, чунки бу масалани 
тушуниш МТ ни амалга ошириш стратегияси ва тактикасига, бинобарин, ўқитувчиларни 
МТ да ишлашга тайёрлашга боғлиқ. Масофавий таълимни таълим шакли сифатида кўриб 
чиқамиз. Масофавий таълим юзма-юз ўрганиш билан бир хил мақсадларга (агар у тегиш
-
ли таълим дастурларига асосланган бўлса) ва бир хил мазмунга асосланади. Лекин мате
-
риални тақдим этиш шакли, ўқитувчи ва ўқувчилар ўртасидаги ўзаро муносабат шакли 
турлича бўлади. Асосий дидактик тамойиллар, асосан, ҳар бир машғулот билан бир хил, 
лекин бошқаларга ташкил этиш тамойиллари, улар Internet ахборот муҳитининг ўзига хос 
шакл хусусиятлари, унинг хизматлари (суҳбатлар, форумлар, электрон почта, видеоанжу
-
ман алоқаси) туфайли ўзига хосдир.
МТ қуйидаги асосий иловаларни ўз ичига олади:
* айрим мутахассисликлар бўйича ўқитувчи кадрлар малакасини ошириш;
* талабаларни алоҳида ўқув фанларига ташқи талаба сифатида имтиҳонларга тайёрлаш;
* ўқувчиларни муайян таълим муассасаларига ўқишга киришга тайёрлаш;
* мактаб ўқувчилари учун ихтисослаштирилган машғулотларни ташкил етиш;
* манфаатлари йўлида қўшимча таълим;
* кадрларни касбий қайта тайёрлаш;
* касбий тайёргарлик.
Ўқитишнинг ички ва сиртқи шаклларига нисбатан масофавий таълимни шахсий компю
-
терлар, video ва audio ускуналар, аэрокосмик ва оптик толали технологиялардан фойдала
-
нишга асосланган ахборот технологияларидан фойдаланган ҳолда узоқ ва шахс таълимини 
ривожлантиришда янги босқич сифатида кўриш мумкин. Шунингдек, дарс давомида ва ис
-
талган вақтда баҳс-мунозара, лойиҳалар устида биргаликда ишлаш ва бошқа турдаги гуруҳ 
ишларини ташкил етиш қобилияти (гуруҳ шу соҳада ихчам яшовчи ўқувчилардан иборат 
бўлиши ёки тарқатилиши мумкин). Бундай ҳолатда ўқувчилар ўқитувчи (тарбиячи) билан 
телекоммуникация орқали ҳам мулоқотда бўладилар;
Масофавий тизимларни амалга ошириш муаммолари.
Замонавий ўқитувчи МТ ни амалга оширишга албатта тайёр. У Internet технологияларига 

---

360