Аудио-видео сигналларга рақамли ишлов бериш Кириш: Ахборот сигналларга рақамли ишлов бериш босқичи

Мавзу: Бир ўлчамли ва кўп ўлчамли сигналларни сиқиш алгоритмлари
Режа: 1. Аудио сигналларни сиқиш усули
2. Тасвирларни сиқиш усуллари
Сигналларни сиқиш
Йўқотишларсиз
(RLE – қайтаручилар сони қўп бўлганда Хозирги кунда хисоблаш техникасининг ривожи Аудио видео тасвир маьлумотларни рақамли қўринишда тасвирлаш маьлумотларини сиқиш алгоритимларини ишлаб чиқиш такомиллаштириш масаласини мухим эканлигини билдиради.
Маьлумотларнинг (аудио видео,тасвир) ихчам кўриниш орқали тасвирлаш хотирани тежаш тармоқда узатилувчи маьлумотлар хажмини қисқартириш имконини яратади.
Маьлумотларнинг сиқиш алгоритимлари 2-гурухга бўлиниш улар маьлумот сифатини юқотишларсиз сиқиш. 2 юқотишли сиқиш алгоритимларга бўлинади.
Маьлумотларни юқотишларсиз сиқиш алгоримлари орқали сиқилса маьлумотларнинг тиклаганда даслабки кўринишда тикланади.Яни унинг сифатига фойдаланилган алгоритимлар таьсир кўрсатмайди.
Бундай алгоритимларга PLE Маьлумотларни йўқотишли сиқишда сифат ўзгаришига олиб келади. Сиқиш койфициенти қанчалик юқори бўлса унинг сифати хам шунчалик паст бўлади.
Йўқотишли (психологияга асосланган усуллари мисол: MPEG Layer 2 MPEG Layers (MP3) AAC – (Advanced audio coding) Twin Va, Ogg Vorbis ва бошқалар)
Юқотишли сиқиш алгоритимлари психоакустикага асосланган бўлиб улар сигналнинг частота ва вақт кўрсаткичларини вақт кўрсаткичлари билан ишланиб (маскероваланаш) амали бажарилади.
Йўқотишли алгоритимлар асосида ишловчи алогритимлар форматларга қуйдагилар мисол бўла олади.
MEG, AAC, TwinVa, Ogg Vorbis
Серияларни кетма кет кодлаш.(RLE)
Йўқотишларсиз сиқиш алгоритимига мисол келтирадиган бўлсак серияларни кетма кет кодлаш яни (PLE) алгоритимини кўрадиган бўлсак кўп такрорланувчи қийматлар камайтириш хисобига маьлумотларнинг хажми камайтирилади Масалан: Биз қуйдаги кетмағкет қийматлар берилган бўлсин
1. 44 44 44 11 11 11 11 11 01 33 АА 22 22
Ушбу кетма-кетлика RLE алгоритимини қўллаш натижасида қуйдаги кетма-кетликка эга бўламиз.
03 44 05 11 00 03 01 АА 02 22
Писихоакустикага асосланган усуллар
Писихоакустикага асосланган усуллар яни йўқотишли сиқиш алгоритимлари қуйдаги босқичларда бажарилади.
1. Писихоакустик модилларни хисоблаш
2. Сигналларни частота паласаларига ажратиш (FFT, DCT/MDCT, filter Bonke ва бошқалар)
3. Писихоакустик моделига мос равишда паласаларга квантлаш.

Аудио сигналларнинг сиқишда қуйдаги асосий қоидалардан фойдаланилади.Яни кирувчи сигнал ўзгартирилади. Бунда сигналга ишлов бериш натижасида сигнал модели аниқланиб улар коэфицент алгоритимига узатилади кодлаш натижасида сиқилган Аудио паток хосил бўлади. Бу жараённинг умумий схемаси қуйдаги расмда келтирилган.