Atrofimizni ajoyib va rang-barang muhit qurshab oigan. Bu shunday muhitki, unda bizga ma’lum bo'lgan hodisalar o‘z


Aluminiy (Al13,  1825). Tarkibida shu element bo‘lgan  achchiqtosh  birikmasining  lotincha  «alumen»  nomiga  qo‘yilgan. Kremniy



Download 0,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/68
Sana23.06.2021
Hajmi0,95 Mb.
#99077
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   68
Bog'liq
buyik olimlar ishlari

Aluminiy (Al13,  1825). Tarkibida shu element bo‘lgan 

achchiqtosh  birikmasining  lotincha  «alumen»  nomiga 

qo‘yilgan.

Kremniy (Si14, 1825). Chaqmoqtoshning lotincha nomi 

«lapis kremans» so‘zidan olingan.



Fosfor (P15,  1669).  Yunoncha  «fos» -  «nur»,  «fero»  -  

«tarqatuvchi»  so‘zlari  birga  qo‘shilib,  «nur  tarqatuvchi» 

ma’nosini bildiradi. Bu element qorong‘ida yoritish xususiyati 

uchun shunday atalgan.



Oltingugurt (S16). Sanskritcha «sira», ya’ni «och sariq» 

so'zidan kelib chiqqan bu nom rangni ifodalaydi. Elementning 

simvoli esa lotincha «sulfiir» nomidan olingan.

Xlor (CI17, 1774). Yunoncha «xloros» -  «yashil» so‘zidan 

olingan.



Argon  (Ar18,  1894).  Yunoncha  «argos»  -   «yalqov» 

so'zidan olingan. Boshqa moddalar bilan birikmaslik xossasi 

bo‘lgani uchun shunday nom berilgan.

Kally  (K19,  1807).  O'simlik kuli -  ishqoming  arabcha 

nomi bo‘lmish «alkali» so'zidan olingan.

Kalsiy  (Ca20,  1808).  Tarkibida  shu  element  bo‘lgan 

ohakning lotincha «kalks» nomidan olingan.

Skandiy (Sc21, 1879). Shvetsiya olimi L.Nilson topgan va 

Skandinaviya yarimoroli nomiga qo'ygan.

Titan (Ti22, 1795). Qadimgi yunon eposining qahramoni 

Titan sharafíga atalgan.

Vanadiy  (V23,  1830).  Skandinaviya  ishq-muhabbat 

ma’budasi  Vanadis  nomi  bilan  atalgan.  Afsonaga  ko‘ra 

ma’buda Vanadis muhabbat tuyg‘ularining barqaror bo‘lishiga 

rahnamolik qilgan. Element ham barqaror xossaga ega.

Xrom (Cr24, 1797). Rang, bo‘yoq ma’nolarini anglatuvchi 

yunoncha «xroma» so‘zidan olingan. Birikmalarining ranglari 

xilma-xil boigani uchun shunday nom oigan.

M arganes  (Mn25,  1774).  Shu  element  hosil  qilishda 

dastlabki manba hisoblangan pirolyuzit mineralining yunoncha 

nomi -  «manganeze» so'zidan olingan.

Temir  (Fe26).  Ruda  va  metallaming  sanskritcha  nomi 

bo'lmish «galga» so'zining buzib aytilishidan kelib chiqqan. 

Elementning lotincha «ferrum» nomi «firmus» -  «mustah- 

kam» so'zidan olingan.

Kobalt (Co27, 1735). Ingliz-sakson afsonasida ins-jinsni 

«Kobold»  deb  yuritiladi.  Bu  elementning  hosil  qilishdagi 

mushkulliklar ins-jinslar tufayli sodir bo'ladi, deb o'ylashgan.

Nikel (Ni28,  1751). Tarkibida shu element bor mineral- 

ning nemischa nomi «ko'pfemikel»  (sun’iy mis) so'zining 

ikkinchi bo'lagidan olingan.

Mis  (Cu29).  Bu  element  lotinchada  «kuprum»  deb 

ataladi. «Kuprum» esa tarkibi misga boy qazilmalar ko‘p Kipr 

oroli nomidan kelib chiqqan.

Rux  (Zn30).  Lotincha  «sink»,  ya’ni  ko'zga tushadigan 

«oq parda» so'zidan olingan. Birikmalari o'ziga xos oq rangga 

ega bo'lgani uchun shunday atalgan.



Galliy  (Ga31,  1875).  Fransuz  kimyogari  P.  Leiok  de 

Buabodran tomonidan topilgan va o‘z vatanining o‘rta asrdagi 

lotincha nomi -  Galliya nomi bilan atagan.


Download 0,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   68




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish