Irodaning individual xususiyatlari. Iroda faoliyatning ichki qiyinchiliklarini yengishga qaratilgan ongli tuzilma va o’z- o’zini boshqarish sifatida avvalo o’ziga, o’z hissiyotlariga, xatti-harakatlariga hukmronlik qilishdir.
Irodani tarbiyalash. Irodani mustaqil tarbiyalash usullari juda ham har xil bo'lishi mumkin. Ularning
hammasi quyidagi shartga amal qiladi:
Irodani tarbiyalani nisbatan arzimas qiyinchiliklarni bartaraf q ilishdan boshlash kerak. Oldiniga unchalik katta bo'lmagan qiyi nchilikni, vaqt o'tishi bilan esa ancha katta qiyinchiliklarni munt
azam ravishda yenga bori, kishi
o'z irodasini mashq qildiradi va chiniqtiradi. Har bir qarshilkni « bo'ysindirilmagan qal'a» sifatida baholash lozim va bu qal'ani « olish uchun» barcha imkoniyatni ishga solish kerak.
Qiyinchiliklarni, to'siqlarni bartaraf etish ma'lum maqsadl arga erishish uchun amalga oshirish. Maqsadqanchalik aha miyatli bo'lsa, irodaviy motivlar darajasi yuqori bo'lsa, kishi shu nchalik katta qiyinchliklarni bartaraf
etishga qodirdir.
Qabul qilingan qaror bajarilishi kerak. Har gal, qachonki, qar or qabul qilinib, uning bajarilishi yana va
yana kechiktirilsa kishining irodasi izdan chiqadi.
Agar kishi uzoqqa mo'ljallangan maqsadni oldiga qo'ygan taq dirda uzoq istiqbolni nazarda tutishi kerak.
Bu maqsadga erishish bosqichlarini
ko'rishi, ya'ni kelajakka mo'ljallangan istiqboolni ko'ra olish juda muhim.
Irodali kishi-
o'z vaqtining xo'jayini. O'z faoliyatini oqilona tashkil etar ekan, b u bilan u belgilangan narsani
shoshilmasdan amalga oshiradi. O'z irodasini chiniqtirish uc hun ishda va turmushda tarqoqlik va pala-partishlikka qarshi kun sayin kurash olib borishi kerak.
Sport bilan muntazam shug'ullanishi kishi irodasini chiniqtir adi. Jismoniy mashq bilan shug'ullanishda
qiyinchiliklarni bartaraf etish kishining faqat mushaklari em as, balki uning irodasini chinakam mashq qildirish hisoblanadi.
Individuallik xususiyatlari klassifikastiyasi va ularning shaxs xulq- atvori regulyastiyasidagi oʻrni.
Shaxs – psixologiya fanining asosiy ilmiy
tushunchalaridan biri bo‘lib hisoblanadi. SHaxsning
nimaligini tushunish va uning ruhiy tuzilishini ta’riflash imkonini beruvchi asosiy xossalarini ajratib olish uchun ushbu tushunchani «inson individ shaxs individuallik»
qatorida ko‘rib chiqamiz. Inson o‘ta murakkab mavjudot sifatida cheksiz murakkab dunyoda, aniqrog‘i, ko‘plab dunyolarda yashaydi, ularning ichidan zamonimizning mashhur faylasuflaridan biri Yurgen Xabermas asosiylari sifatida uch dunyoni: tashqi dunyo, ijtimoiy dunyo («bizning olam»), ichki dunyo («mening olamim», individuallik va betakrorlilik «mening mavjudligimning» betakrorligi) ajratishni taklif etdi. Tashqi dunyo – bu
insonning tabiat qonunlarini bilishda va ularni o‘z maqsadlarida tabiatni qayta tuzish uchun qo‘llashda egallaydigan tabiat olami. Bu fan, texnika, amaliyot olamidir. Bu barcha narsa isbot talab etuvchi maqsadga muvofiq faoliyat olamidir. Ijtimoiy dunyo – bu insonni dunyoga kiritishning asosiy vositasi jismli
Do'stlaringiz bilan baham: |