Atrof-muhit

Bu kashfiyot ximiyada katta burilish yasab, organik moddalarning hosil bo`lishida hech qanday «hayotiy kuch» qatnashmasligini isbotlab berdi

Download 1,33 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
Ixlosbek Hasanov

Bu kashfiyot ximiyada katta burilish yasab, organik moddalarning hosil bo`lishida hech qanday «hayotiy kuch» qatnashmasligini isbotlab berdi.
1842 yili buyuk rus olimi N.N.Zininning nitrobenzoldan anilin olishi, 1845 yili nemis ximigi Kolbening sirka kislota sintez qilishi. 1854 yili fransuz ximigi Bertloning yog`ni hosil qilishi va 1861 yili rus olimi Butlerovning oddiy chumoli alьdegididan shakarsimon modda hosil qilishi «hayotiy kuch» haqidagi reaksion idealistik ta`limotga batamom zarba berdi va organik ximiya faning rivojlanishiga katta yo`l ochildi.
Organik moddalar tarkibida uglerod elementi albatta bo`lishi XVII asrda uzil kesil isbotlandi. Shu bilan birga ko`pchilik organik birikmalar tarkibida uglerod elementidan tashqari vodorod, kislorod, azot va boshqa elementlar borligi aniqlandi.
1861 yili Qozon universitetining professori Aleksandr Mixaylovich Butlerovning organik moddalarning ximiyaviy tuzilish nazariyasini yaratishi organik ximiyaning rivojlanish tarixida olamshumul ahamiyatga ega bo`ldi.
A. M. Butlerov o`zining «Organik ximiyani to`liq o`rganishga kirish» degan kitobida uglerod birikmalari anorganik birikmalarga nisbatan beqaror ekanligini, uglerod boshqa elementlar bilan birikib xilma-xil birikmalar hosil qilishini, uglerodli ko`pchilik birikmalar bir xil empirik formulaga ega bo`lib, tuzulishi va xususiyatlari jihatdan farqlanishini ko`rsatib berdi va bu hodisani izomeriya deb atadi.

2. Karbociklik birikmalar. Bu sinfga uglerod atomlaridan tashkil topgan halqa shaklidagi zanjirli birikmalar kiradi. Ular ikkiga bo`linadi.
1. Aliciklik birikmalar :

Download 1,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8