Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

A 
jU  A
  1
Har  bir  atom ga 
~  
(sm 2a to n r ')  va 
~  (sm2  elektron-1)  mos
keluvchi  atom  v a  elektron  yu tilish   (kuchsizlanish)  koeffitsientlar  ham 
ishlatiladi.
Yutilish  koeffitsienti  gam m a-kvantlarning  m uhit  bilan  ta ’sirini  toMa 
x ara k te rla y d i,  chunki  u  k o ‘ rila y o tg a n   jaray o n n in g   toMa  k esim i  b ilan  
bogM angan  boM adi.  G am m a-n u rlarn in g   y u tilis h i  aso san   fo to effekt, 
kompton  effekt  va  elektron-pozitron ju ftin i  hosil  q ilish lik   bilan  boMadi. 
Fotoeffekt bilan kompton effekti gam m a-nurlarning atom elektronlari bilan 
to 'qn ash ish ida yu z bersa, elektron-pozitron ju fti  gam m a-kvantning atom 
yadrosi bilan ta ’sirida ro‘y  beradi va yuqori energiyalarda bu jarayo n  kesim i 
ortadi.
6 .4 .1 . F o to effekt
G am m a-kv an tlar  m uhit  a to m la rid a g i  bogMangan  e le k tro n lar  bilan  
ta ’sirla sh g a n d a   unga  o‘z in in g   ham m a  e n e rg iyasin i  berib  y u tilis h i  v a 
elektro n n i  urib  ch iq arsa,  bu  ja r a y o n g a   fo to effe k t  deb  a ta la d i.  Erkin 
elektronlarda  fotoeffekt  h odisasi  yu z  berishi  m umkin  em as,  chunki  bu 
holda en erg iya va  im puls  saq lan ish   qonunlari  bajarilm aydi.
H aqiqatan  ham ,  fotoeffekt erkin  elektronlarda boMishi uchun  foton va 
elektronlar en erg iya va im p u lslari o ‘zaro teng boMishi  kerak:

---

/ 
\