Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

1.7-§. Yadroning elektr kvadrupol momenti
5
b)
1,7-rasm.  a)  elektr dipol; b)  protonlari neytronlarga 
nisbatan siljigan yadro.

---

Hamma yadrolarning dipol momenti n o lgatengbo‘lib  chiqdi. Bu yadroda 
protonlar va neytronlar tekis aralashganligini  bildiradi.
Dipol  momenti
D-=\zp-(r)dr, 
(1-7.1)
Bunda: p_(r) -  inersiya markaziga nisbatan zaryad taqsimoti; 
d r - r  ga yaqin joyda hajm elementi.
D_  =  0  ekan,  demak  yadroda  proton  va  neytronlar  og‘irlik  m arkaziga 
nisbatan ajralib turgan emas.
Yadroda  protonlar  soni  zaryad  miqdorini  xarakterlaydi,  lekin  yadroda 
zaryad taqsimotini bennaydi. Tajribalar yadro hajmida zaryad taqsimotining 
sferik  simmetriyadan  chetga chiqish  hollari  borligini  ko‘rsatadi.  Ayniqsa, 
juft-juft yadrolar spektrlarida aylanma y o ‘lak holatlari  kuzatilishi yadrolar 
shaklining simmetrik holatidan chetlanishini  aniq ko‘rsatadi.
M a’lumki, aylanma holat energiyalari