Atom elektr stansiyasi

Igor GUSEV,
Novovoronej AESning 4-energoblokini ekspluatatsiya qilish bo‘yicha bosh muhandis o‘rinbosari:
— VVER-1200 energoblokning maksimal elektr quvvati ko‘rsatkichini anglatadi. Ayni paytda biz 1 185 megavatt kuchlanishdagi elektr quvvatini ishlab chiqarmoqdamiz va bu birinchi ko‘rsatkich. Ikkinchidan, energobloklarimizda yuqori xavfsizlik darajasi ta’minlangan. Xususan, avvalgi VVER-1000 seriyasidagi energobloklarning reaktorlari bilan solishtirganda, bunisida zamonaviy xavfsizlik texnologiyalari qo‘llanilgan. Ular reaktordan kafolatlangan issiqlik chiqarish, favqulodda holatlarda shikastlanishning oldini olish, radiaktiv moddalarning atrof-muhitga tarqalmasligini ta’minlaydi.

1200 megavatt quvvatga ega VVER, ya’ni suvli reaktor 3+ avlodiga mansub. Bu eng zamonaviy yadro texnologiyalari qo‘llanilgan mazkur reaktorning xavfsizlik darajasi bo‘yicha boshqalaridan yaqqol ustun ekanini anglatadi. Gapning indallosini aytganda, “passiv xavfsizlik tizimlari” hisobiga mazkur qurilma inson aralashuvisiz va hattoki, elektr tarmog‘idan butunlay uzilib qolgan taqdirda ham bir maromda ishlayveradi. Loyihaning yana bir o‘ziga xos xususiyati uning ikki qobiqli himoyadan iboratligidir.

Xavfsizlik atom elektr stansiyasining barqaror ishlashini ta’minlab beruvchi immun tizimi bo‘lsa, nazorat boshqaruv bo‘limini esa butun bir yirik korxonaning “bosh miya”siga o‘xshatish mumkin. Tuzilmadagi barcha ma’lumot oqimi aynan boshqaruv pultiga kelib tushadi. Bu yerda faoliyat olib boradigan xodimlar shunchaki mutaxassis emas, balki o‘z kasbining professionallaridir.