Atmosferada suv bug’i

Kondensatsion gigrometr (yunoncha «gigros»- namlik) taglikka o’rnatilgan yassi silliqlangan sirtli silindrik metall qutichadan iborat. Qutichaning yuqori tomonida ikkita teshikcha bo’lib, ularning biri orqali qutichaga efir quyiladi va termometr o’rnatiladi, ikkinchisiga havo haydovchi nasos yoki noksimon rezina koptokcha ulangan bo’ladi.

Kondensatsion gigrometrning ishlash prinsipi shudring nuqtasini aniqlashga asoslangan, haroratni bilgan holda jadvaldan foydalanib absolyut namlik topiladi.

Sochli gigrometr bir uchi ustunchaga, ikkinchi uchi blok orqali o’tkazilib, unda doimiy kuchlanishni saqalsh uchun uncha katta bo’lmagan yukcha osilgan yog’sizlangan odam sochi tolasidan iborat. Bu gigrometrning ishlash Prinsipi havo namligi ortganda soch tolasining uzayishiga, havo quruq bo’lganda esa qisqarishiga asoslangan. Shunday qilib, havoning nisbiy namligi o’zgarishi bilan gigrometr strelkasi etalon asbobga nisbatan darajalangan shkala bo’yicha harakatlanadi.

Psixrometr (grekcha «psixria»- sovuq) ikkita bir xil termometrdan yasalgan. Ularning biri, sharchasi to’g’ridan- to’g’ri havoda turgani uchun quruq termometr, ikkinchisi esa nam termometr deyiladi. Nam termometrning sharchasi doka o’ralib, uning uchi suv solingan vannaga botiriladi. Dokadan suv bug’lanishi tufayli termometr sharchasi soviydi. Shuning uchun ham nam termometr quruq termometrga nisbatan past haroratni ko’rsatadi. Havo qanchalik quruq bo’lsa, termometrning ko’rsatishlaridagi farq shuncha katta bo’ladi. Termometrlarning ko’rsatishlarini belgilab, psixrometr uchun berilgan maxsus jadvaldan havoning nisbiy namligini aniqalymiz.