Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları Öğr. Gör. Ali Yayla

Batı Cephesi:
Kurulan düzenli birliklerle Batı Cephesi’nde yapılan 
savaşlar Yunanlılara karşı olmuştur. 
I. İnönü Savaşı (6-10 Ocak 1921): 
Bursa’yı alan Yunanlılar’ın, Eskişehir’i de alıp, Ankara yönüne doğ-
ru ilerleyerek, millî hareketi boğmak istemesi üzerine başlatılmış-
tır. Burada Yunanlılar’a karşı sürdürülen savaşın yanı sıra Çerkes 
Ethem’e karşı da mücadele verilmiştir. Yunan ordusu İnönü yakın-
larında durdurulmuştur. İnönü Zaferi kurulan düzenli orduların 
ilk zaferidir. T.B.M.M.’nin kendine olan güvenini ve yurdu kurtar-
ma azmini artırmıştır. Batı Cepheleri komutanı İsmet Bey’dir. [Da-
ha önceleri Ali Fuat Bey (Cebesoy)’in idaresindeki bu ordu, Ali Fuat 
Bey’in Moskova Büyükelçiliği görevine atanması üzerine, 8 Kasım 
1920’de Albay Mustafa İsmet Bey (İnönü)’in idaresine geçmiştir.] 
Bu savaş esnasında düzenli ilk Türk ordusu sayılan ordunun mev-
cudu 6.000 kişi civarında iken, daha sonraları Yunanlılara yardım 
eden Çerkes Ethem’in kuvvetleri hariç, Yunan kuvvetleri 20.000 
kişi civarında bulunuyordu. I. İnönü Savaşı’nın sonrasında Albay 
İsmet, Tuğgeneralliğe terfi ettirildi ve Paşa oldu. (11 Ocak 1921).
Bu zaferin ardından 20 Ocak 1921’de Teşkilât-ı Esâsiye Kanu-
nu’nun kabul edilmesiyle “ilk anayasa” yürürlüğe konmuş, 12 Mart 
1921’de İstiklâl Marşı kabul edilmiştir.
Zaferin siyâsî sonuçları da çok önemliydi. 23 Şubat-12 Mart 1921 
tarihleri arasında toplanan Londra Konferansı’na İtalya ve Fran-
sa’nın baskılarıyla T.B.M.M. de davet edilmiştir. Konferansa 

---

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları Öğr. Gör. Ali YAYLA 
 
Sayfa 60 / 174
T.B.M.M. yanında Osmanlı Hükümeti de temsilci göndermiştir. 
T.B.M.M.’ni Bekir Sami Bey temsil ederken, İstanbul hükümeti 
adına da vatansever bir kişi olarak tanınan Tevfik Paşa katıldı. 
Konferansta ilk sözün verildiği İstanbul hükümeti temsilcisi Tevfik 
Paşa; “Söz milletimin asıl vekillerine aittir. Bundan dolayı Anadolu 
kuruluna söz verilmesini rica ederim” diyerek söz hakkını Ankara 
Hükümeti temsilcisine verdi.
Londra Konferansı’yla, T.B.M.M. hükümeti İtilâf Devletleri tarafın-
dan tanınmış oldu. Bekir Sami Bey bu konferans esnasında bazı 
anlaşmalara da imza atarak geri dönmüştür. Bu anlaşmalar 
T.B.M.M. tarafından kabul edilmediği gibi, Bekir Sami Bey de Dı-
şişleri Bakanlığı görevinden alınarak yerine Yusuf Kemâl Bey (Ten-
girşek) getirilmiştir.