Ассесимент

2. Tarbiyaviy ish jarayonida tarbiyachi ruhiy holatini tartibga solishning mohiyati.

• 2. Tarbiyaviy ish jarayonida tarbiyachi ruhiy holatini tartibga solishning mohiyati.
• Sabr-toqat, tashqi vazminlik nuqtai nazaridan o‘z his-tuyg‘ularini qo‘lga olishgina nihoyatda muhim bo‘lib qolmasdan, turli hissiyotli holatlarning ro‘y berishi va kechishini ma’lum darajada boshqara bilish, kechinmalarning ijobiy tusda bo‘lishiga erishish ham muhimdir. Chunki, hatto janjalli vaziyatlarga ham turlicha yondashish mumkin. Bu ko‘p jihatdan kishining qanday yo‘l tutishiga bog‘liq bo‘ladi.
• Noxush hissiyotlarni yo‘qotish yoki kamaytirishga, masalan, quyidagicha yo‘l tutish yordam beradi: menga osoyishta, dadil ovoz bilan dars olib borish, tarbiyaviy tadbirlar o‘tkazish, sabr-toqat va o‘zini tuta bilish namunasini ko‘rsatish zavq bag‘ishlaydi. Talabalar g‘ururida janjalli vaziyat chiqib qolguday bo‘lsa, sabr-toqat va xushmuomalalikni namoyon qilish, baqirib, asabiylashayotgan, qizishayotgan, qadr-qimmatini yo‘qotayotgan kishidan yuqori turish va shu kabilar menga huzur bag‘ishlaydi.

Talabalar bilan muomala jarayonida va bevosita undan oldin ijodiy kayfiyatni boshqarish — pedagog mehnatining eng muhim kasbkorlik talabi bo‘lib, u pedagogning guruhda, talabalar bilan muomalada va shu kabilarda erkin bo‘lishini, xulq-atvorining samarali bo‘lishini ta’minlaydi. Pedagogik ijodkorlikning asosiy bosqichlariga nisbatan pedagogning ijodiy kayfiyatiga muomala ta’sirining quyidagi jihatlarini ajratib ko‘rsatish mumkin:

• Talabalar bilan muomala jarayonida va bevosita undan oldin ijodiy kayfiyatni boshqarish — pedagog mehnatining eng muhim kasbkorlik talabi bo‘lib, u pedagogning guruhda, talabalar bilan muomalada va shu kabilarda erkin bo‘lishini, xulq-atvorining samarali bo‘lishini ta’minlaydi. Pedagogik ijodkorlikning asosiy bosqichlariga nisbatan pedagogning ijodiy kayfiyatiga muomala ta’sirining quyidagi jihatlarini ajratib ko‘rsatish mumkin:
• 1) pedagogning guruh bilan bo‘ladigan muomalani oldindan payqashi uning ijodiy kayfiyatini safarbar qiluvchi omil ekanligi;
• 2) guruh bilan bevosita dastlabki aloqa, muomala paytida pedagog ijodiy kayfiyatning rag‘batlantiruvchi omili sifatida;
• 3) pedagogning guruh bilan muomalasi tizimi; u faoliyat jarayonida pedagogning ijodiy kayfiyatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlaydi va rag‘batlantiradi;
• 4) muomaladan qanoat hosil qilish keyingi faoliyatda pedagogning ijodiy kayfiyatini rag‘batlantiruvchi omil sifatida.