1-misol. Qurollanish poygasi. Siyosiy xulqning matematik modellari namunalari (Richardson modeli).
Birinchi jahon urushi ishtirokchisi, ingliz meteorologi Lyuis F.Richardson qurollanish poygasi sabablarini korib chiqishga etibor qaratdi. Uning nisbatan oddiy modeli, bor-yogi uch omil harakatini hisobga olgan. Ularning birinchisi shundan iboratki, X davlat raqib Y davlat tomonidan harbiy tahdidni his qiladi. Y davlatda qurol-yaroq miqdori qanchalik kop bolsa, X davlat unga bolayotgan tahdidga javoban shuncha kop qurolga ega bolishni istaydi. Ammo ayni vaqtning ozida X davlat eng muhim ijtimoiy vazifalarni bajarishga majbur, ozining iqtisodiyotini harbiy ishlab chiqarishga yonaltira olmaydi. Binobarin, X davlat qancha kop qurol-yaroqqa ega bolsa, harajatlar kopligidan u shunchalik kam qoshimcha qurol-yaroqni qolga kirita oladi. Va nihoyat, Richardsonning mulohazasi boyicha, qurollanishning umumiy darajasiga tasir qiluvchi eski xafagarchiliklar mavjud. X davlat uchun qollanadigan mantiq Y davlatga nisbatan ham amalda boladi va ular uchun oxshash tenglama tuziladi. Matematik nuqtai nazardan bu mulohazalar ikki tenglamaga olib keladi:
Xt+1= kYt aXt + g
Do'stlaringiz bilan baham: |