Аsoslari Darslik

 
10.12.Quritish dastgohlarining tuzilishi. 
Sanoatda xilma-xil turdagi quritish apparatlari ishlatiladi. Quritgichlar bir-biridan 
turli belgilar bilan farq qiladi. Nam mahsulotga issiqlik berish usuliga ko‘ra 
dastgohlar konvektiv, kontaktli va boshqa turdagi quritgichlarga bo‘linadi. Issiqlik 
tashuvchi sifatida havo, gaz yoki bug‘ ishlatilishi mumkin. Quritish kamerasidagi 
bosimning qiymatiga ko‘ra atmosferali va vakkumli quritgichlar bo‘ladi. 
Konvektiv quritgichlarda mahsulot va qurituvchi agent bir – biriga nisbatan 
(quruq) to‘g‘ri, qarama-qarshi yohud perpendikulyar harakat kilishi kerak. 
Quritilishi lozim bo‘lgan mahsulot donasimon, changga o‘xshash yoki suyuq 
xolatda bo‘ladi. Jarayonni tashkil qilish bo‘yicha davriy va uzluksiz ishlaydigan 
dastgohlar bo‘ladi. Qurituvchi agentning bosimini hosil qilish uchun tabiiy yoki 
majburiy tsirkulyatsiya ishlatiladi. Quritish jarayonining har xil variantlaridan keng 
foydalaniladi: ishlatilgan qurituvchi agentni dastgohdan chiqarib yuborish, 
qurituvchi agentdan takror foydalanish, qurituvchi agentni quritish kameralariga 
bo‘lib berish, qurituvchi agentni quritish kamerasida qo‘shimcha ravishda 
qizdirish, o‘zgaruvchan issiqlik maydonidan foydalanish (issiq havo va sovuq 
havoni mahsulot qatlamiga ketma-ket almashtirib berish) va hokazo. Boyitish 
mahsulotlarini quritish uchun turli xil quritgichlar ishlatiladi: barabanli, trubali 
quritgichlar, qaynar qatlamli quritgichlar. 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

141 
Jadval 6. 
Boyitish mahsulotlarini quritish dastgohlarining asosiy turlari va 
konstruktsiyasi. 
Quritgich turi
Quritish 
usulida
Quritish 
konstruktsiyasi 
Quritishda mahsulotni 
qo‘llanish sinfi 
1 
2 
3 
4 
Gazli isitish 
Konvektiv 
Barabanli 
Quritiladigan mahsulotni har 
xil yirikligi
(50-300 mm gacha) 
Trubali quritgich 
Mayda mahsulotlarni sinfli 
quritish (< 25 mm) 
Qaynar qatlamli 
quritgichlar 
Mayda sinfli mahsulotlarni 
quritish (6- 10 mm gacha, 
ba’zan 50 mm li 
mahsulotlarni (quritishda) 
Bug‘li istish 
Kontaktli - 
konvektiv 
Truba barabanli 
Mayda mahsulot uchun
(< 6 mkm) 
Kontaktli
Tarelkali
Mayda mahsulot uchun 
(< 6 mkm)