Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi

Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi

Tayanch so‘z va iboralar: asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar, ularning turlari va baholanishi, ularga eskirish hisoblash tartibi va ularning taqsimoti, asosiy vositalarning modernizatsiyasi, asosiy vositalarning foydali xizmat muddati, asosiy vosita va nomoddiy aktivlarni hisobdan chiqarish tartibi

Asosiy vositalar – quyidagilar uchun mo‘ljallangan moddiy aktivlardir:54 a) mahsulotlarni ishlab chiqarish yoki yetkazib berish, yoki xizmatlarni ko‘rsatish, yoki boshqa tomonlarga ijaraga berish, yoki ma’muriy maqsadlarda foydalanish uchun mo‘ljallangan; b) bir davrdan uzoqroq muddat davomida foydalanilishi kutilgan. Asosiy vositalar ishlab chiqarishning moddiy qismining asosini tashkil etadi. Mehnat qurollari sifatida foydalanishga qabul qilinib, ular xomashyo va materiallar bilan ish kuchini birlashtirib yangi qiymat yaratiladigan ishlab chiqarish jarayonini ishlashini ta’minlaydi. Asosiy vositalar ishlab chiqarish jarayonida o‘zini moddiy shaklini saqlab qolishi bilan tavsiflanadi.
«Asosiy vositalar» nomli 5-son BHMSning 7-bandiga asosan, asosiy vositalar- xo‘jalik yurituvchi subyekt tomonidan uzoq (bir yildan ortiq) muddat davomida xo‘jalik faoliyatini yuritishda mahsulot ishlab chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish jarayonida yoxud ma’muriy va ijtimoiy-madaniy vazifalarni amalga oshirish maqsadida foydalanish uchun tutib turiladigan moddiy aktivlardir.
«Nomoddiy aktivlar» nomli 7-son BHMSga muvofiq, nomoddiy aktivlar - moddiy-ashyoviy mazmunga ega bo‘lmagan, xo‘jalik yurituvchi subyekt tomonidan xo‘jalik faoliyatida foydalanish maqsadida nazorat qilinadigan, shuningdek uzoq vaqt (bir yildan ko‘p) ishlatish uchun mo‘ljallangan mol-mulk obyektlari. «Nomoddiy aktivlar» nomli 38-son buxgalteriya hisobining xalqaro standartida quyidagicha ifodalangan; nomoddiy aktivlar pul (qiymat) ko‘rinishga, material-buyum ko‘rinishiga ega bo‘lmagan, ishlab chiqarish yoki xizmat ko‘rsatishda qatnashuvchi, ijaraga berish mumkin bo‘lgan va boshqaruv maqsadlarida foydalanuvchi aktivlardi

Nou-xau – ishlab chiqarish xo‘jalik faoliyati jarayonida foyda keltiruvchi yangi texnologiyadir.

• Nou-xau – ishlab chiqarish xo‘jalik faoliyati jarayonida foyda keltiruvchi yangi texnologiyadir.

• Nou-xau– yangi texnologiyalarni foyda olish mqsadida ishlab chiqarish jarayonida qo‘lash.