Asosiy qoidalar

133-modda. Ko‘rsatuvlarni hodisa sodir bo‘lgan joyda tekshirish tartibi
Ko‘rsatuvlarni hodisa sodir bo‘lgan joyda tekshirishni surishtiruvchi yoki tergovchi xolislar
ishtirokida, sud esa taraflar ishtirokida o‘tkazadi. Ko‘rsatuvlarni hodisa sodir bo‘lgan joyda
tekshirishga mutaxassislar va ekspertlar jalb qilinishi mumkin.
Surishtiruvchi, tergovchi yoki sud taraflar va bu tergov harakatining boshqa qatnashchilari
ishtirokida tekshiriladigan ko‘rsatuvlarni e’lon qiladi, ko‘rsatuv bergan shaxsdan ularning to‘g‘ri yoki
noto‘g‘riligini, qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritishga ehtiyoj bor yoki yo‘qligini so‘raydi,
tekshirishning maqsadi va tartibini tushuntiradi. Basharti guvoh yoki jabrlanuvchining ko‘rsatuvlari
tekshirilayotgan bo‘lsa, ular, o‘n olti yoshga to‘lmagan shaxslarni istisno qilganda, ko‘rsatuv
berishdan bosh tortganlik va bila turib yolg‘on ko‘rsatuv berganlik uchun jinoiy javobgarlikka
tortilish haqida ogohlantirilishi lozim.
Bir vaqtning o‘zida bir necha shaxsning ko‘rsatuvlarini hodisa sodir bo‘lgan joyda tekshirishga
yo‘l qo‘yilmaydi.
Ko‘rsatuvlarni hodisa sodir bo‘lgan joyda tekshirish quyidagilardan iborat bo‘lishi mumkin:
ko‘rsatuv bergan shaxs tekshirilayotgan hodisaning sharoit va holatini joyida tiklaydi; ish uchun
ahamiyatli bo‘lgan narsalarni, hujjatlarni, izlarni qidirib topadi va ko‘rsatadi; ayrim harakatlarni
namoyish qiladi; tekshirilayotgan hodisada u yoki bu narsaning qanday ahamiyati bo‘lganligini
ko‘rsatadi; hodisa sodir bo‘lgan joyda sharoitning o‘zgarganligiga e’tiborni qaratadi; o‘zining avvalgi
ko‘rsatuvlarini aniqlashtiradi va ularga oydinlik kiritadi. Bu harakatlar vaqtida chetdan aralashishga,
gap o‘rgatishga va ishora qiluvchi savollar berishga yo‘l qo‘yilmaydi.
Ko‘rsatuvi tekshirilayotgan shaxs erkin so‘zlab bergach va harakatlarni erkin namoyish qilib
bo‘lgach, unga savollar berilishi mumkin. Ko‘rsatuvni hodisa sodir bo‘lgan joyda tekshirishda
qatnashayotgan shaxslar surishtiruvchi, tergovchi va sudning e’tiborini, ularning fikricha ish
holatlarini aniqlashtirishga yordam beradigan barcha narsalarga qaratishga, ba’zi harakatlarning
takrorlanishini talab qilishga haqlidir. Ko‘rsatuvlari hodisa sodir bo‘lgan joyda tekshirilayotgan shaxs
va tergov harakatining boshqa ishtirokchilari o‘tkazilayotgan tergov harakati yuzasidan ularni
qo‘shimcha ravishda so‘roq qilishni talab etishga haqlidir.