Asosiy qism: 1Sᴜᴛʟᴀᴍᴀᴅᴏsʜʟᴀʀ ᴏɪʟᴀsɪ

SUTLAMA YOKI KUNGABOQAR SUTLAMA-Eubhoria helioscopa

KANAKUNJUT-Ricinus Communis

-Bizda bir yillik o’t. Bo’yi 2-3 m.

-Barglari navbat bilan o’rnashgan, bandli, panjasimon qirqilgan.

-Poya va shoxlari qizg’ish yoki qo’ng’ir. Gullari ayrim jinsli, bir uyli. Changchisi ko’p.

-Urug’chisi 3 ustunchali.

-Mevasi urug’li ko’sakcha.

-Urug’i kanaga biroz o’xshash bo’lganidan kanakunjut deb nom olgan.

Iyun-sentabr oylarida gullab urug’laydi.

Madaniy, dorivor, moy beruvchi va ziynatli o’simlik.

Urug’ining tarkibida 60%gacha yog’ moddasi bor, undan olingan yog’ tibbiyotda so’rg’ich sifatida ishlatiladi. Afrikada esa yaxshilab yog’langan dog’ zaharli xususiyatini yo’qotadi. Va shu sababli ovqatga ishlatiladi.

OSHIQO'T-Chrozophora turkumi

Bu turkum vakillari bir yillik o’t o’simliklardan iborat.

Barglari oddiy uzun bandli.

Bir uyli, ayrim jinsli.

To’pguli shingilsimon.

Changchi gullari 5-8 tadan, urug’chi gullari 2-6 tadan bo’lib, gulbandlarda o’rnashgan. Changchisi 5-10 ta

Olmagul oshiqo’t- Chrozophora hicrosolymitana, bir yilli o’t.

Bo’yi 10-40 sm, gullari 7-17 ta. Changchilari 5-8 (9) ta. Urug’chi gullari 4-6 ta. Ko’sakchasi 2xil, yulduzsimon tuklar bilan o’ralgan. Urug’lari silliq.

May-sentabr oylarida gullab urug’ beradi. Adir va tog’larda ekinlar orasida o’sadi.

Sutlamalar orasida moyli o’simliklar ko’p. Shulardan tungo daraxtlari-Aleuriles hammadan ko’p qadrlanadi. moyi bo’ladi.

Tungo daraxtlari urug’chilaridan tungo moyi olinadi. Ularning urug’ida 60% gacha tungo moyi bo’ladi.

Tungo moyi a’lo sifatli sir, lak va boshqa bo’yoqlar tayyorlash uchun ishlatiladi. Samolyotsozlik, kemasozlik, elektrotexnika, avtomobil, texnika matolari, rezina, shetografiga va oziq-ovqat sanoatida- konserva idishlariga surish uchun zarur xom-ashyo hisoblanadi.

Turkum. Ko'kmaraz (Andrachne L.) — Андрахна

Turkum. Sekrinega (Securinega Comm. ex Juss.) — Секринега
Turkum. Oshiqo't (Chrozophora Adr.Juss.) — Хрозофора

Turkum. Akalifa (Acalypha L.) — Акалифа
Turkum. Kanakunjut (Ricinus L.) — Клещевина
Turkum. Sutlama (Euphorbia L. = Tithymalus Scop. = Chamaesyce S.F.Gray = Cystidospermum Prakh. — Молочай

Turkum. Lepadena (Lepadena Raf.) — Лепадена