Асосий воситалар хисоби

4. Асосий воситаларни таъмирлаш харажатлари ҳисоби.

Асосий воситалар объектини ишчи ҳолатида сақлаб туриш уларни таъмирлаш (жорий, ўртача ва капитал тарзда) воситасида амалга оширилади.
Жорий таъмирлаш - асосий воситалар объектини ишчи ҳолатида саєлаб туриш мақсадида амалга ошириладиган таъмирлашдир.
Ўртача таъмирлашда таъмирланаётган агрегатни єисман ажратиш ва деталларнинг єисмларини тиклаш ёки алмаштириш амалга оширилади.
Инвентарлашнинг асосий мақсадлари
мол-мулкнинг ҳақиқатда мавжудлигини
аниқлаш, ҳақиқатда мавжуд мол-мулкни
бухгалтерия ҳисоби маълумотлари
билан қиёслаш, мажбуриятлар ҳисобда
тўғри акс эттирилганлигини текшириш.
5. Асосий воситалар инвентаризацияси ва уларни натижалари ҳисоби
Асосий воситаларнинг ҳақиқатда мавжудлигини аниқлаш ва уларнинг бутлигини назорат қилиш мақсадида корхоналар томонидан вақти-вақти билан, бироқ икки йилда камида бир марта асосий воситаларни инвентарлаш ўтказилади, кутубхона фондларини эса беш йилда бир марта инвентарланади.
Асосий воситаларни инвентарлаш Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги томонидан 1999 йил 19 октябрда ЭГ/17-19-2075-сон билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти (19-сон БҲМС) “Инвентарлашни ташкил қилиш ва ўтказиш”да (рўйхат рақами 833, 1999 йил 2 ноябрь) белгиланган тартибда амалга оширилади.
Асосий воситаларни инвентарлашни бошлашга қадар қуйидагиларни текшириш зарур:
- инвентарь варақчалари, инвентарь дафтарлари ёки рўйхатларининг мавжудлиги ва қандай ҳолатдалиги;
- техник паспортлар ёки бошқа техник ҳужжатларнинг мавжудлиги ва қандай ҳолатдалиги;
- хўжалик юритувчи субъект томонидан ижарага, сақлашга ва вақтинча фойдаланишга топширилган ёки қабул қилинган асосий воситаларга доир ҳужжатларнинг мавжудлиги. Ҳужжатлар йўқ бўлса, уларнинг олиниши ёки расмийлаштирилишини таъминлаш зарур.
Инвентарлаш чоғида аниқланган
ортиқча асосий воситалар объектлари
бошқа операцион даромадлар сифатида
акс эттирилади. Инвентарлаш вақтида
камомади факти аниқланган етишмаётган
асосий воситалар объектлари айбдор
шахслар аниқланган кунга қадар
камомадлар ҳисобга олинадиган
ҳисобварақда акс эттирилади.
6. Асосий воситаларнинг чиқиб кетишини ҳисобга олиш