Ashyoshunosligi

Gaz alangasida changlatish usuli
polietilen, poliamid, bitum, 
va h.k. asosida qoplamalar ohshda ishlatiladi. Polimemi changlatib, 
0,15-0,25 mm olcham dagi kukun zarrachalarni ta ’minot boch- 
kasidan so‘rib ohsh va asetelin alangasida eritilib siqilgan havo 
bilan yuzaga pistoletga o‘xshash asbobda sepish bilan amalga oshi- 
liladi. Bo£yalgan qoplama olish uchun pohm er kukunga uni 
changlatish jarayonida har xil rangli pigmentlar (saja, qizil va 
sariq kadmiy, xrom, ultramarin) qo‘shiladi. Qoplamaning adge - 
/¡yasini yaxshilash uchun yuzani oldindan qum bilan ishlov berish 
tavsiya etiladi. Oxirgi paytlarda po‘lat buyumlari polietilenpoliamio 
qotiruvchi qo‘shilgan epoksid smolasi bilan qoplanmoqda. Bu 
c|oplama yaxshi yaltiraydi, kimyoviy va harorat ta ’siriga chidarnii . 
shuningdek, elektr tokidan muhofazalash xususiyatiga ham ega.
Shiddat bilan changlatish
usuli bilan ternir listlardan ishlangan 
buyumni zanglashdan saqlashda hamda ternir yuzaga har turîi 
pardoz berishda (qaynatilgan qatlamda changlatish) poliamid va 
polietilen qoplamalari ishlatiladi. Bunda buyum 300—360°C 
liaroratda qizdiiiladi va polimer Icukuni solingan vannaga tushiri- 
ladi. Buyum yuzasida erigan polimer siqilgan havo ta ’sirida 
ko‘pchiydi. Buyum yuzasida tekis va to‘hq erigan polimer qatlami 
hosil qilinadi.
105

---

Talab qilingan rang olishda polimerga pigment (titan oksidi, 
xrom oksidi, marganes pereoksidi va boshqalar) qo‘shiladi. Bu 
qoplama turi ashyolami yemirilishdan saqlash va manzarali yuza 
hosil qilish maqsadlarda ishlatiladi.
Ftorplast pardozbop
qoplamasini hosil qilish uchun ftor sus- 
penziya ishlatiladi. Suspenziya ftorpolimemi erituvchi (suv, spir- 
ti) muhitda maydalash yo‘li bilan olinadi. Buyum yuzasiga suspen­
ziya sepiladi yoki m o‘yqalam yordamida bo‘yaladi. Qatlam surtil- 
gandan keyin quritiladi va polimerning erish va yupqa parda hosil 
bo‘lish haroratigacha (250—270°C gacha) qizdiriladi. Bunday 
qoplamalar suv ta ’sirida namlanadi, shishmaydi, organik moddalar 
ta ’siriga chidamli, terni m i zanglashdan saqlaydi.