Ashyoshunosligi

11.9-rasmda
oddiy sement toshini tuzilishi ko‘rsa- 
tilgan, keyingisida xuddi shu sement toshining nanonaychalar 
bilan qotgan holatidagi mikrotuzilishi ko‘rsatilgan.
11.9-rasm. Sement toshining 6000 barohar kattalashtirilgandagi
elektron mikroskopik ko‘rinishi:
a — oddiy sement toshi;
b — 
nanonaychalar kiritilgandan keyingi sement toshi.
264

---

BogloYchilarniiig qotishida nanonaychalar bilan «aralashuv» 
usuli sement ioshining mustahkamligini 30—40% ga oshiradi, 
Beton mustahkamligi bu usulda oddiy qo‘shilmalar bilan ishlan- 
ganda faqatgina 10% oshadi. Beton m ikrozarraehalar bilan 
qotganda uning tuzilishi yaxlit mikroarmaturalar bilan kuchay- 
tirilgan nanoarraobeton konstruksiyaga aylanadi.
Nanonaychalar sementning qotish jarayonida unda parcha- 
lanib, ashyoning mustahkamligini oshiradi va 
11.10-rasm
va
11-rasmlarda
ko‘rsatilgan nanonaychalarga aylanadi.
11.10-rasm. Cho‘zilishga 
11.11-rasm. Nanonaychalar
mustahkamligi p o ls t armaturaga
eäsbatan 100 marta katta boigan
nanonaychalar
Sement toshining asosiy mustahkamligini kristall va kristall 
panjaralar ta’minlab beradi. Gidratli yangi tuzilishlarni tashkil 
qilishda ulaming oMchamlari 10—7—10—9 nm bo‘ladi. Kristaüar 
orasida olcham lari 10—9 boigan gidrotatsiya mahsulotlari joyia- 
shadi. Ular bo‘shliqlarni to ‘ldirib, yangi tuzilishlarni jipslashtirib 
turadi. Umuman olganda, ushbu umumlashtirilgan obzorli ma’lu- 
motlar turli kombinatsiyalar orqali nonotexnologiya asosida olina-- 
digan mahsuiotlami amaliy va nazariy tomondan tahlil qilinsa, 
aniq maqsadga qaratilgan yo‘nalishli molekular injenerlikni keng 
miqyosda qollansa, qurilish ashyoshunosligida inqilobiy o ‘zga- 
rishlar ro!y beradi.
265

---