Ashirbaeva n omon muxtor romanlarida shakliy-uslubiy izlanishlar

Tadqiqot  ob’ekti  va  predmeti:    Davlat  mukofoti  sovrindori  Omon 

Muxtorning  «Ming  bir  qiyofa»

, 

«Aflotun»

, 

«Egilgan  bosh»

, 

«Tepalikdagi 

xaroba»

, 

«Ffu»

, 

«Ayollar  mamlakati va saltanati»

, «

Uzun yo‘lakdagi  ikki 

kishi

»

  romanlari  mavzu  tadqiqida  material  vazifasini  o‘taydi.  Alohida  e’tibor 

Omon Muxtor romanlariga qaratilgan bo‘lib, yozuvchining “To‘rt tomon qibla” 

(2000) trilogiyasi va “Navoiy va rassom Abulxayr” (2006) dilogiyasi atroflicha 

tahlil  va  tadqiq  etildi.  Omon  Muxtor  romanlaridagi  shakliy-uslubiy 

individuallikning namoyon bo‘lishi tadqiqot predmetini belgilaydi.  

Tadqiqot  maqsadi va vazifalari quyidagilardan iborat:   

•

 

Omon Muxtor romanlari uslubida namoyon bo‘luvchi ijodiy individuallikni 

badiiiy  asarning  tuzilishi,  badiiy  voqelikni  yaratish  tamoyillari  misolida 

o‘rganish; 

•

 

Poetikaning  muhim  kategoriyalaridan  bo‘lgan  uslubni  o‘rganishning  ijodiy 

individuallikni belgilovchi omil sifatidagi rolini ko‘rsatish;  

•

 

Uslubda  namoyon  bo‘luvchi  ijodiy  individuallikning  O.Muxtor  romanlari 

badiiy matnida namoyon bo‘lishini kuzatish; 

•

 

Uslubning yozuvchi romanlari shakliy unsurlarini yaxlitlikka biriktirish, har 

bir unsurning butun tarkibidagi mohiyati va funksiyasini belgilashdagi rolini 

aniqlash;  

•

 

YOzuvchining  ijodiy  o‘ziga  xosligini  Omon  Muxtor  romanlaridagi  jumla 

tuzish, rivoya tarzi, badiiy detallarning funksionalligi, syujet qurilishi bilan 

---

 

 

8 

izohlash;  

•

 

Omon  Muxtor  dunyoqarashi  va  uslubini  shakllantirishga  ta’sir  etgan 

ijtimoiy  davr,  uslubiy  yuksalishiga  ta’sir  etgan  badiiy-estetik  omillarni 

o‘rganish; 

•

 

Omon  Muxtor  bilan  adabiy-estetik  tamoyillari  muayyan  darajada  yaqin 

bo‘lgan ayrim ijodkorlar uslubi bilan mushtarak jihatlarni qiyosiy  yo‘sinda 

tadqiq etish;  

•

 

Adib  romanlariga  xos  adabiy  an’anaga  ergashish  va  ijodiy  individuallikni 

tadqiq etish; 

•

 

Mustaqillik  davri  romanlari  uslubiga  xos  xususiyatlar  misolida    adabiy 

jarayonning ayrim tendensiyalarini oydinlashtirish.