Асептика ва антисептика асосолари. Жарохатлар ва уларнинг турлари

engil, o‘rta va og‘ir darajalari farqlanadi. Engil darajadagi qon ketishda tomirlardagi umumiy qonning 10-15 % i yo‘qotiladi. Bunda arterial bosim 100/60 mm s.u., eritrostitlar 3, 5.1012 /l, gemoglobin miqdori 100 g/l, puls biroz tezlashgan bo‘ladi. Bu depodagi qonni tomirlarga chiqishi va gemopoezni tezlashishi xisobiga 1-2 kunda tiklanishi mumkin. O‘rtacha darajadagi qon ketishida umumiy qoni miqdorining 15-20 % i yo‘qotiladi. Bunda yuqorida keltirilgan belgilar yanada yaqqolroq ifodalangan bo‘ladi (art.bosim 90/60 mm s.u, Nv 80 g/l, eritrostitlar 2, 5 mln dan kam). Bu darajadagi qon ketishida tanaga poliglyukin, reopoliglyukin va xak. infuzion eritmalar kiritiladi. Og‘ir darajadagi qon ketishlarda umumiy qonning 20-30 % yo‘qotiladi. Utkir qon yo‘qotishlarda bemor xushsiz bo‘lib, sitsolik art.bosim 70-80 mm s.u.gacha, Nv 60 g/l dan pastgacha, eritrostitlar soni 2 mln. dan ham tushib ketadi, puls yo‘qoladi. Bunda qonni zudlik bilan to‘xtatishga va qon urnini bosuvchi eritmalar yoki qon qo‘yishga kirishish kerak.

• Qon ketishini vaqtincha va butunlay tuxtatishga qaratilgan bo‘ladi. Vaqtinchalik qon ketishini tuxtatish bosib turuvchi bog‘lam quyish, tomirni barmoq bilan bosib turish, jgut quyish, oyoq-qo‘llarni qayirib turish yoki kutarish yordamida amalga oshiriladi. Qon ketishini uzil-kesil to‘xtatishning mexanik, fizik, kimyoviy va biologik usullari mavjud. Mexanik usullarga qon tomirni tikish, tomirni har ikki tomonidan bog‘lash, sirkulyar bog‘lam qo‘yish va xak. kiradi. Fizik usullarga yuqori xarorat yordamida qon ivishini kuchaytirish, diateromokoagulyasiya-elektr pichoq bilan qonayotgan to‘qimalarni kuydirish, sovuq xaroratdan foydalanish (muzli xaltacha quyish), yuqori energiyalardan foydalanish (lazer pichoq, elektrokoagulyasiya) misol bo‘ladi. Kimyoviy usullar-parenteral usul bilan kalsiy xlorid, aminokapron kislota, vikasol va boshqalarni tanaga kiritishdan iborat. Biologik usullarga qon quyish, gemotsatik gubka, fibrin plyonkadan foydalanish, qon oquvchi yuzalarni tamponadasi kiradi.

•