Ҳасан абулқосимов иқтисодий хавфсизлик

---

Ў збекистон Республикаси П резиденти хузуридаги 
Д авлат ва ж ам и ят қурилиш и академ ияси
Ҳасан АБУЛҚОСИМОВ
ИҚТИСОДИЙ ХАВФСИЗЛИК
“Лка<1ет1уа” наш риёти 
Т ош кент - 2006
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Такризчилар:
Э.Ғ.Набиев, иктисод ф анлари доктори, профессор 
Н-Х^Хдйдаров, иқтисод ф аилари доктори 
П.З.Хошимов, иктисод ф анлари номзоди, доцент
Илмий муҳаррир:
М Л Турсунхўж аев, иктисод ф анлари доктори, профессор
Абулқосимов ХП . Иқтисодий хавфсизлик.
-Т ., Акас1еш1уа. 2006.
У ш бу ўқув қўлланиа мам лакатим изнинг иқтисодий хавф сиалиги ва 
ж ақ он иқтисодии т и зи м и даги рақобатбардош лигини таъминлаш нинг з а - 
рурлиги, ахам илти. м еханиэм лари, м иллий иқтисодиётнинг т у р л и ички 
ва таш қи иктисодий т ахди длар га бардош лилигини ош ириш м асалалари 
тахлилига бағишланган.
Ўқув қўлланмадан Ў эбекистон Р есп убл и к аси П р ези ден т и ҳ у з у р и - 
даги Давлат аа ж ам ият қурилиш и ак адем и яси да рақбар кадрларни тай- 
ёр л аш да, республика олий ўқув ю ртларининг м агистратура бўли м ла- 
рида иқтиеодиёт ихтисосликлари бўйича таҳсил олаётган талабалар учун 
м ахсус ўқув курсини ташкил эти ш да ҳам ф ойдаланиш мумкин.
2
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

КИРИШ
Иқтисодий хавфсизликни таъминлаш ҳар қандай 
мустақил давлат учун муҳим аҳамият касб этади. Иқти- 
содий хавфсизликни таъминлашнинг долзарблиги унинг 
миллий иқтисодиётнинг аҳоли учун нормал ҳаётий ф а- 
олият шароитларини, уни барқарор тарзда ресурслар 
билан таъминлаш, миллий давлат манфаатларини рўёбга 
чиқара олишга қодирлигини ифодалаш билан ҳам тав- 
сифланади. Айниқса, ёш мустақил давлатлар иқтисо- 
диётининг бирёқламалиги ва қарамлиги, аҳолининг паст 
турмуш дараж аси ўзида ижтимоий таҳдидни ифода- 
лаб, хавфсизликни сақлашга салбий таъсир кўрсатади.
Миллий иқтисодиётнинг турли ички ва ташқи таҳ- 
дидларга бардошлилигини ҳамда иқгисодий хавфсизликни 
т а ъ м и н л а ш , ун и н г ж а ҳ о н и қ т и с о д и й т и зи м и д а
рақобатбардошлигини ошириш масалаларини таҳлил 
қилиш мазкур ўқув қўлланмасининг мақсади ҳисобла- 
нади.
Ўқув қўлланманинг вазифаси тингловчиларда бозор 
иқтисодиёти шароитида шахс, корхона (фирма) ва 
миллий иқтисодиёт хавфсизлигини таъминлаш билан 
боғлиқ муаммоларни илмий-назарий жиҳатдан таҳлил 
қилиш асосида зарурий билим ва кўникмаларни шакл- 
лантиришдан иборатдир.
Бозор иқтисодиётига ўтиш даврида миллий иқтисо- 
диётга, корхона (фирма) ва алоҳида шахсга нисбатан 
хавф туғдираётган таҳдидларни келтириб чиқарувчи 
иж тимоий-иқтисодий ж араёнларнинг барчаси ўқув 
қўлланм ада баён қилинган масалаларнинг объекти 
ҳисобланади. Зеро, бугунги ўтиш шароитида ҳар бир 
фуқаро, шахс иқтисодий ҳаётда содир бўлаётган ж а- 
раёнларнинг ўзи, оиласи ва мамлакат учун қай дара-
3
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

жада таъсир зтиши хақида мустакил фикрлашни, иқти- 
содий таҳдидларни аниқлаш ҳамда хавфсизликни мик- 
ро ва макро дараж ада таъминлашдаги муаммолар ечи- 
мини излаб топиш йўл-йўриқларини ўрганиши лозим. 
Шу асосда иқтисодий таҳдид ва хавфсизлик, иқтисо- 
диётнинг рақобатбардошлилигини ошириш масалала- 
рига илмий-назарий жиҳатдан ёндашиб, уни ҳал этиш- 
да амалий кўникмалар ҳосил этиши мақсадга муво- 
фиқдир. Шунинг учун ҳам, ушбу ўқув қўлланмада шахс, 
корхона (фирма) ва бутун мамлакатнинг иқтисодий 
манфаатларига таъсир этувчи таҳдидлар ҳамда улар- 
нинг иқтисодий хавфсизлигини таъминлаш механизм- 
лари, восита ва усуллари баён этилган.
Қўлланма айрим камчиликлардан холи бўлмаслиги 
табиийдир. Шу боис китобхонларнинг бу борадаги барча 
ф икр-м улоҳазалари ва таклиф лари м уаллиф томони- 
дан миннатдорчилик билан қабул қилинади.