Қарақалпақ МӘмлекетлик университети экономика кафедрасы “микроэкономика” ПӘнинен

Нол сўм табысқа ийе болған ойын (zero sum game) – ойында бир адамның табысы басқа ойыншылардың уттырған суммалары жыйындысына тең.
Нолгае тең болмаған сўмга ийе болған ойын (non zero sum game) – бул ойында бир топар ойыншылары я утады я утылады.
Номинал ис ҳақы – жалланба жумысшы тәрепинен алынған пул муғдары.
Нормал товарлар – дәрамат асқанда талап асатуғын товарлар.
Объектив (математик) итимал – воқеа ҳәм ҳодисўақыялар процессинде қайталаныўлары есапланыўға тийкарланғпн итимал.
Жоқары категориялы товар – дәрамат асқанда талап асып кететуғын товарлар.
Парето оптимум (Парето самарадорлик) – затларды сондай бөлистирилиўи, бунда бир турмыс турмыс тынышлығын пәсейтирместен басқа адамның турмыс тынышлығын асырып болмайды.
Төмен категориялы товарлар – дәрамат асқанда талап кемейетуғын товарлар.
Реал ис ҳақы (real wage rate) – алынған пул қаржы есабынан сатып алыныўы мумкин болған товарлар ҳәм хызметлер муғдарын сәўлелендириў ис ҳақының сатып алыў имканияты.
Реал пайыз ставкасы – инфляциядан тазаланған пайыз ставкасы. Номинал, реал пайыз ставкалары ҳәм баҳа өсиўи (инфляция) ортасындағы муғдарлы байланыслылықты төмендегише жазыў мумкин:
Рента – усынысы қатаң шекленген ресурс ийеси тәрепинен алынатуғын дәрамат.
Ресурсларға шекли қәрежет – қосымша бир бирлик ресурс сатып алыў ушын сарыпланған қосымша қәрежет.
Ресурсдың шекли дәраматлылығы яки ресурстың пулда сәўлеленген шекли өними – ресурсдан қосымша бир бирлик пайдаланыў нәтийжесинде алынған қосымша өнимди сатыўдан түскен қосымша дәрамат.
Сап дисконтирленген (келтирилген) қун (NPV) - бул келешекте алынатуғын сап дәраматының дисконтирленген қуныдан дисконтирленген инвестиция айырмасы:
Сап экономикалық рента (pure economic rent) – баҳа бойынша абсолют эластик болмаған усынысқ ийе болған ресурс ийеси тәрепинен алынатуғын дәрамат.
Ссуда пайызы – капитал ийесине оны капиталидан пайдаланғаны ушын экономикалық субъект тәрепинен төленетуғын баҳа.