Aqlingiz uchun ozuqa, kitbolar, dono fikrlar, kashfiyotlar

www.aql.uz  - aqlingiz uchun ozuqa, kitbolar, dono fikrlar, kashfiyotlar 

osig'liq  —  mayib  barmoqlar  ibodat  qilayotgan  kabi  ko'kka  yo'naltirilgan  ikki  qo'l  tasviri 

yigitda zo'r taassurot qoldirgandi. 

Shu tobda eshik ochilib, xonaga oppoq sochli, chaqmoq moviy ko'zli, keksaroq kishi 

kirib keldi. Erkaklar qo'l siqib ko'rishishgach, kamin ro'ba-ro'siga joylashdilar. 

—  Bu  rasm  sizni  ta'sirlantirgan  ko'rinadi,  —  dedi  janob  Liver,  devordagi  tasvirga 

ishora qilib. 

—    Ha,  —  dedi  yigitcha,  —  san'atni  unchalik  yaxshi  tushunmasam-da,  nazarimda 

ushbu rasmda nimadir borga o'xshaydi... 

—  Uning  ortida  ajoyib  tarixiy  voqea  bor,  —  dedi  janob  Liver.  —  Germaniyaning 

Nyurnberg degan loyi yaqinidagi kichik qishloqda bundan besh yuz yil muqaddam bo'lib 

o'tgan  voqea  bu.  U  yerda  sakkiz  bolasi  bor  oila  yashardi.  Albrext  Dyurer  ismli  zargarlik 

kasbining ustasi oilasini boqish uchun sutkasiga o'n sakkiz soat ishlashga majbur edi. 

Uning  ikki  o'g'lida  san'atga  qobiliyat  ko'rindi  va  ikkalasi  ham  rassom  bo'lishni 

orzulardi,  biroq  otasi  ularni  Nyurnberg  badiiy  Akademiyasiga  yuborishga  qurbi 

yetmasligini  har  ikkisi  ham  bilardi.  Ikkala  o'g'il  qur'a  tashlashga  shartlashishdi.  Qaysi 

biriga  uyda  qolish  cheki  tushsa,  shu  yerdagi  konda  ishlab,  ikkinchi  birovining 

Akademiyada  o'qishiga  pul  topadi.  To'rt  yildan  so'ng  Akademiyada  o'qishi  bitgan  o'g'il 

bilan  bu  yerdagisi  o'rin  almashadilar,  ya'ni  ma'lumot  olib  kelgani  san'ati  yordamida  yoki 

zarur bo'lsa, konda ishlab, ikkinchisining o'qishiga sharoit yaratadi. 

Qur'a tashlanadi. Uka Albrext Dyurer o'qishga jo'naydigan, kattasi Albert esa konda 

ishlaydigan  bo'ldi.  Albrextning  qobiliyati  tez  orada  tan  olindi  va  to'rt  yildan  so'ng, 

Akademiyani  tugatish  chog'ida  o'z  menhatiga  yaxshigina  haq  oladigan  bo'ldi.  U  qadrdon 

qishlog'iga  qaytgach,  bayram  dasturxoni  atrofida  erishgan  yutuqlari  uchun  sevimli  akasi 

Albertga  minnatdorchilik  bildirib,  qadah  ko'taradi.  Endi  Nyurnbergga  borish  navbati 

akasiga yetgani, uning orzusi amdlga oshishiga ukasi yordam berajagini aytadi. 

Butun oila Albertning Akademiyaga borishini ma'qullaydi, lekin u yig'lay boshlaydi. 

«Yo'q...  yo'q...  yo'q...»  deya  takrorlardi  u  va  ko'zidan  shashqator  yosh  oqardi.  Xona 

sukunatga cho'mgandi. Albert ko'z yoshlarini artarkan, shivirladi: «Men uchun endi juda 

kech  bo'ldi.  Men  Nyurnbergga  borolmayman.  Qaranglar!  —  U  kondagi  to’rt  yillik  og'ir 

mehnat  oqibatida  suyaklari  qiyshayib,  barmoqlari  mayib  qo'llarini  ko'tardi.  —  Men 

og'riqdan  hatto  qadahni  ushlolmayapman,  endi  hech  qachon  mo'yqalam  tutolmayman. 

Men uchun endi kech bo'ldi. 

Albrext Dyurer jo'nab ketdi va mashhur rassom bo'lib yetishdi. Bugun uning asarlari 

jahonning ko'pgina ko'rgazmalaridan joy olgan. Lekin u o'z muvaifaqiyati akasi tomonidan 

ko'rsatilgan saxovat tufayli ekanini hech qachon unutmagan. Akasiga so'nggi qarzini uzish 

maqsadida  shu  tasvirni  yarat-di.  Boshqa  hech  qaysi  tasviriy  san'at  asarida  shundan  ko'ra 

ko'proq  mehr,  og'riq  va  ko'z  yoshlarini  topolmaysiz.  Unda  rassom  akasining  qo'llaridagi 

har  bir  tirtiq,  har  bir  yara  izini  ifodalagan.  Unsizgina  ibodat  tarzida  ko'kka  tomon 

cho'zilgan  aka  qo'llari  shukronalik  bildirayotgan  va...  kechirim  so'rayotgan  kabi 

ifodalanishi rassomning o'z aybini sezishi va minnatdorlik hissini aks ettirardi. 

---