Антенналар ва рэ

Нурлатишни кучайтириб, олдинги тебраткичга томон йўналтириб
берувчи ва қарама-қарши томондаги нурланишни сусайтирувчи тебраткич
– рефлектор (қайтарувчи) деб аталади. Тебраткичнинг рефлекторловчи ҳаракати тўлиқ бўлиши учун (d=λ/4), ҳар иккала тебраткичлардаги токлар қиймат жиҳатидан тенг бўлиши шарт (q=1), рефлектордаги ток эса иккинчи боғлиқ тебраткичдаги токдан 900 илгарилаб кетиши керак.
Иккинчи тебраткич томон йўналтирилган нурланишни сусайтириб,
қарама-қарши томондаги нурланишни кучайтириб берувчи тебраткич – директор (йўналтирувчи) деб аталади. Идеал ҳолатда директор: q=1;
φ=-π/2 режимида ишлаши керак. Ҳар иккала ҳолатда ҳам майдон
кучланганлиги қўзғатилган ток фазаси ортда қолаѐтган томонга қараб ортиб боради.

40. 
    Боғлиқ вибраторлар ҳосил қилган ЙД тахлил қилинг.
    

Йўналганлик диаграммаси d/λ, q ва φ ларнинг қийматларига боғлиқ ҳолда турли шаклларни ҳосил қилади. Экваториал текисликда (Н текислик) йўналганлик диаграммаси кўринишлари 3.2-расмда келтирилган. Тебраткичлар орасидаги масофа ортиб бориши билан (d/λ = 0,5 дан бошлаб) йўналганлик диаграммаси кўпбаргчали характерга эга бўлади; d/λ муносабати қанчалик катта бўлса, баргчалар сони шунча кўп бўлади Актив вибратор деб қандай тебраткичга айтилади?

41. 
    Пасив вибратор деб қандай тебраткичга айтилади?
    

42. 
    Бўйлама нурлатувчи антенна панжараси ҳақида тушунча беринг.
    
43. 
    Кўндаланг нурлатувчи антенна панжарасининг ишлаш принципини тахлил қилинг.
    
44. 
    Синфаз панжара қандай тузилишга эга?
    

Агар панжара тебратгичлари бир хил фазага эга бўлса, бундай панжаралар синфаз антенналар деб аталади.

45. 
    Синфаз панжаранинг ЙД тахлил қилинг.
    

Синфаз панжаралар жойлашув чизиқларига нисбатан перпендикуляр йўналиш бўйича (φ=0 ва 1800) етарлича узоқ масофаларга энергия узатганда, алоҳида тебратгичларнинг нурлари бир хил йўлни босиб ўтади ва уларнинг майдонлари синфаз тарзда устма-уст тушади. φ=0 ва 1800 йўналишлар ЙД бош максимумига мос келади. Бошқа барча йўналишларида эса якка тебраткичлар ҳосил қилган майдонлар фазаси бўйича фарқ қилади ва бу йўналишлардаги натижавий майдон бош йўналишникидан кичик бўлади.

46. 
    Югурма тўлқинли антенна деб қандай антеннага айтилади?
    

Югурма тўлқин антенналари: l< λ ≤ 10 λ; f = 3 МГц…10 ГГц

47. 
    c/v = 1, c/v >1, c/v< 1 ,бўлган ҳолатлар учун ЙД келтиринг.
    

Агар cos манфий бўлса (90°< <270°), у ҳолда d < λ/2 бўлганда Ψ ва Ψр фаза сижишлари бир хил ишорага эга бўлади. Бу ҳолатда олдинроқ қўзғатилувчи тебратгич кейинроқ қўзғатилувчи (фазовий фаза силжиши манфий) тебраткичга нисбатан кузатиш нуқтасига яқинроқ жойлашади. Қўшни тебраткичлар майдонлари орасидаги 1 фаза силжиши d нинг кичик қийматларида катта ва кузатув нуқтасидаги натижавий майдон кичик қийматга эга бўлади. Шунга кўра, югурма тўлқин антеннаси кўпроқ бир
томонлама йўналганлик ва ўзиниг ўқи бўйича максимал интенсивликда
нурлатиш хоссасига эгадир (ўқ бўйича нурлатувчи антенна)

c/v < 1 бўлганда тизим кўпайтирувчиси максимал ва n га тенг (қачонки cos=c/V).
Тизим кўпайтирувчисининг нормаллашган йўналганлик характеристикаси қуйидаги кўринишга эга:



Бу формуладан кўриниб турибдики, cos = c/v шарт  = ± mах
бурчакнинг икки қийматида бажарилади.
c/v>1 бўлганда антенна алоҳида элементларининг майдонлари синфаз
қўшилувчи йўналишда мавжуд эмас. Чунки ζ нинг ҳеч бир қийматида c/v нисбат cos га ва фаза силжиши 0 га тенг эмас. Тизим кўпайтирувчисининг йўналганлик характеристикаси.

48. 
    Қўзғатилган сиртни қандай кўриб чиқиш мумкин?
    

49. 
    Идеал текис антенна деб қандай антеннага айтилади?
    
50. 
    Қўзғатилган сиртнинг чизиқли фаза тақсимоти ЙД га қандай таъсир кўрсатади?
    
51. 
    Қўзғатилган сиртнинг квадратик фаза тақсимоти ЙД га қандай таъсир кўрсатади?
    
52. 
    Қўзғатилган сиртнинг кубик фаза тақсимоти ЙД га қандай таъсир кўрсатади?
    
53. 
    Директорли антенна қандай тузилган?
    
54. 
    Логопериодик антенна қандай тузилишга эга?
    
55. 
    Спирал антенна деб қандай антеннага айтилади?
    
56. 
    Рупорли антенналарнинг тузилиши ва ишлаш принципини тушунтиринг.
    
57. 
    Параболик антенна қандай тузилишга эга?
    
58. 
    Параболик антенна кўзгусини нурлатгичга кўрсатадиган таъсири ва унга қарши курашиш усуллари.
    
59. 
    Антенналарни компьютерли моделлаштириш ва улрнининг параметрларини ўлчаш асослари.