Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

Yordamchi adabiyotlar ro’yxati 
1.
Sayfuddin Faxriddin o’g’li “Dorishunoslik farmokologiya va klinik 
farmokologiya asoslari”. Toshkent. 2006 yil 
2.
Sayfuddin Faxriddin o’g’li “Umumiy retseptura”. Toshkent 2006 yil 
3.
“Spravochnik Vidal” Toshkent. 2008. 
4.
“O’zbekiston respublikasi dori vositalari va tobbiyot buyumlarining Davlar 
Reestri” Toshkent.2004 
5.
“Hammabop tibbiyot qo’llanmasi” Toshkent, 2006 yil 
6.
“Hamshira jurnali” 
7.
“O’zbekiston tibbiyoti jurnali” 
Qo’shimcha adabiyotlar ro’yxati 
1. “Bemorlarni uyda va shifoxonada parvarish qilish”. Toshkent, Ibn Sino 2003yil 
2. Елинов Н.П. «Рецептура для медицинских сестер и фельдшеров». Toshkent. 
Ibn Sino, 1990 yil 
Internet saytlari: 
www.histolchuvashia.com 
www.ziyo.net 
www.google.ru 

---

MAVZU: QATTIQ DORI SHAKLLARI: 
Tabletka, draje, kukunlar, kapsulalar. Ularga retsept yozish qoidalari. 
 
Reja: 
1.
Qattiq dori shaklari haqida umumiy ma`lumot. 
2.
Tabletka, draje, kukunlar, kapsulalarga retsept yozish qoidalari 
3.
Qattiq dori shakllarining qulayligi. 
4.
Tabletkalarning nojo’ya ta’siri. 
Tayanch so’ va iboralar. 
Tabletka
- Tugmachasimon dori shakli. 
Draje
-mayda dumaloq shaklli dori. 
Kapsula
-g`ilofchalar. 
Piliula
- yumaloq shakildag hab dori 
Tabletkalar kukuni alohida-alohida miqdorlarga bo`linib taxtkachlash yo`li bilan 
hosil qilinadi. Ular tugmachasimon yoki tuxumsimon shaklda bo`lishi mumkin va 
yuzalari yassi yoki ikki tomonlama qavariq bo`ladi. Tabletkalar dori moddalari va 
yordamchi moddalar-dan iborat bo`ladi. Yordamchi moddalar sifatida sut qandi. ohar, 
natriy gidrokarbonat, natriy xlorid, kalsiy fosfat, atsetilselyuloza, jelatina va boshqa 
moddalar qo`llanishi mumkin bo`lib, ularning og`irligi, odatda preparatning 20% idan 
oshmaydi. 
Tabletkalar farmakologiyada ko`rsatilgan bir qator talablarga javob berishlari 
kerak; ular to`g`ri shaklda bo`lishlari, yuzalari bir xil rangli, tekis va yaltiroq bo`lishlari, 
b ir xil konsistensiyadagi massadan iborat va pishiq tuzilgan bo`lishlari, aniq og`irlik-da 
bo`lishlari lozim (0,1 dan - 1,0 gacha). 
Tabletkalar nechta dori moddasidan iborat ekanligiga qarab (kukunlar kabi) oddiy 
va murakkab turlarga bo`linishadi. Ba`zi paytlarda tabletkalar bug`doy uni, dekstrin, 
kraxmal, sut qandi, oziq-ovqat shakllari va boshqalar bilan o`ralgan bo`lishadi. 
Tabletkalar zavodlardan ko`p miqdorda yaxshi yopiladigan qutilarda 6,10 yoki 12 tadan 
chiqariladi. Ular quruq, tapab qilingan bo`lsa qorong`i joyda saqlanishlari kerak. Bir yil 
saqlangan tabletkalar tekis chetlari, yaltiroq yuzalarini saqlab, ulardan dog`lar paydo 
bo`lmasligi kerak. Ularni 50 ml 37+2°S li suvda solib qo`yganda 15 daqiqada (o`ralgan 
tabletkalar 30 daqiqada) erib ketishlari kerak. Ichaklarda erishi kerak bo`lgan tabletkalar 
pepsin eritmasida (pepsin 3,0, N S! 6 ml suv 1 litrgacha) 2 soatda erib ketmasliklari, lekin 
suv bilan yuvilgandan keyin pankreatin eritmasida 1 soat davomida erib ketishlari kerak.