Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi


Hisobning uchta turi mavjud bo’lib, ular iqtisodiy jarayonlarni o’rganishda, kuzatishda ishlatilmoqda



Download 0,74 Mb.
bet4/195
Sana06.05.2023
Hajmi0,74 Mb.
#935981
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   195
Bog'liq
Бухгалтерия ҳисоби - дарслик 2019

Hisobning uchta turi mavjud bo’lib, ular iqtisodiy jarayonlarni o’rganishda, kuzatishda ishlatilmoqda:

  • Operativ hisob

  • Statistik hisob

  • Buxgalteriya hisobi

Hisob turlarining qaysi biridan foydalanish, birinchi navbatda amalga oshirilayotgan iqtisodiy jarayonni o’rganish va kuzatish muddatlariga bog’liq bo’lsa, ikkinchidan ma’lumotlarni ya’ni, o’tkazilgan kuzatish natijalarini umumlashtirish tartibiga ham bog’liqdir.
Operativ hisob. Hisobning bu turida ma’lum vaqt birligida amalga oshiriladigan kuzatuv ishlarini olib borishga aytiladi. Hisobning bu turini tashkil qilish, yuritish uchun maxsus yo’riqnoma talab qilinmaydi. Ko’p hollarda operativ hisob yuritishda xo’jalik faoliyatining bir bo’lagi, jarayoni tanlab olinadi. Misol uchun g’isht teruvchi ustaning bir soat davomida tergan g’ishtlarini maxsus kuzatuvchi yordamida hisoblab chiqish yoki tokarь tomonidan bir soat davomida tayyorlangan detallarni aniqlash ishlarini keltirish mumkin. Hisobning bu turida bajarilishi mumkin bo’lgan ish hajmini aniqlash, umumlashtirish imkoniyati yaratiladi. Operativ hisob – bu xo’jalik sub’ekti rahbariyati yoki menejerlari tomonidan u yoki bu tezkor axborotga ehtiyoj tug’ilganda ma’lumot taqdim etish uchun tashkil etiladigan hisob turidir. Uning asosiy xususiyati tegishli axborotni zudlik bilan taqdim etish bo’lib, axborotni taqdim etish og’zaki, yozma, faks orqali va boshqa tartibda ehtiyojdan kelib chiqib amalga oshiriladi. Axborotlar turli o’lchov birliklarida, jumladan natura va pul o’lchov birliklarida taqdim etilishi mumkin.
Statistik hisob. Statistik hisobni yuritish, tashkil qilish belgilangan nizom va yo’riqnomalar bilan tartibga solinadi. Statistik hisobot shakllari Moliya vazirligi, tegishli idoralar tomonidan ishlab chiqiladi va tasdiqlanadi. Statistik hisob – bu jamiyatda ommaviy ravishda ro’y beradigan ijtimoiy-iqtisodiy voqea-hodisalarni kuzatish, o’lchash va statistik hisobotlar ko’rsatkichlari ko’rinishida taqdim etish tizimidir. Statistik hisob ishlab chiqarish hajmi, o’rtacha xodimlar soni, o’rtacha ish haqi summasi kabi natura va pul o’lchov birliklarida taqdim etiladigan ma’lumotlarni shakllantiradi. Bu hisobning o’ziga xos xususiyati shundaki, birinchidan bir turli ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni o’rganish, kuzatish va tahlil qilishda qo’llaniladi, ikkinchidan boshlanish va tugallash muddatlari, ya’ni davri belgilanadi. Statistik hisobning operativ hisobdan farqi birinchidan ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlar to’liq sodir etilgandan keyingina olib boriladi, ikkinchi farqi o’tkazilgan kuzatish natijalari belgilangan hisobot shakllarida yaxlit holda va umumlashtirilgan holda ko’rsatiladi.

Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish