Andijon mashinasozlik instituti «materialshunoslik va yangi matеriallar tеxnologiyasi» kafedrasi «materialshunoslik»



Download 7,16 Mb.
bet65/93
Sana08.11.2022
Hajmi7,16 Mb.
#862450
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   93
Bog'liq
ma`ruzalar

Nazorat savollari:

1. Issiqqa chidamlilik deb nimaga aytiladi?


2. Issiqlikka chidamliligi kam bo`lgai asbobsozlik po`latlarga qaysilar kiradi?
3. Tezkesar po`latlarga qanday termik ishlov beriladi?
4. Sovuq metallni deformatsiyalaydigan shtamplariga qaysilar kiradi?
5. Bir karbidli qattiq qotishmaga misol keltirib qo`llanish sohasini ayting.


13-mavzu: Rangli metallar va qotishmalar.
REJA:

  1. Mis va uning qotishmalari.

  2. Qotishma xossalari, markalanishi va qo’llanilishi.

  3. Alyuminiy va uning qotishmalari. Quyma alyuminiy qotishmalari.

  4. Deformatsiyalanadigan alyuminiy qotishmalari. Alyuminiy qotishmalarini termik ishlash.

Mis va uning qotishmalari. Suyuqlanaish harorati – 1083oS.Zichligi – solishtirma og‘irligi  = 8,93 kg/sm3 ga teng. Kristall panjarasi yoqlari markazlashgan kub. Mustahkamligi σv = 240 MPa (24 kg/mm2), nisbiy uzayishi δ = 50%, qattiqligi NV = 35.
Yuqori issiqlik va elektr o‘tkazuvchanlik, plastiklik, karroziyabardoshlik qobiliyatlariga ega.
Kamchiliklari bulmish past quymakorlik xususiyatlari, kesib yomon ishlanishi, nisbatan puxtamasliliklarni harxil elementlar bilan legirlash orqali yo‘qotish mumkin.
Misning fiziko-mexanika xossalariga qo‘shimchalar yetarli ta’sir qiladi. Shu nuqtai nazardan qo‘shimchalar quyidagi guruhlarga bo‘linadi:

  1. Bosim bilan ishlashda (sovuq va issiq holda) puxtalikni pasaytiruvchilar: O2, Pb, S, Se, Fe, Sb, Bi.

  2. Qirqib ishlashni osonlashtiruvchilar: Se, Pe, Te, Si.

  3. Issiq va elektr utkazuvchanlikni pasaytiruvchilar: Pb, As, Sb, Fe, Al, P.

  4. Korroziyabardoshlikni kamaytiruvchilar: O2, Fe.

  5. Korroziyabardoshlikni oshiruvchilar: Be, Al.

  6. Mis puxtaligini oshiruvchilar: Fe, P.

GOST 859-79 bo‘yicha quyidagi markali mis chiqariladi: katodli – MV4k; MOOk; MOku; MOk; M1k; kislorodsiz – MOOb; MOb; M1b; katodli qayta eritilgan – M1u; qaytarilgan (raskislennaya) - M1r; M2r; M3r; M3.
Qo‘shimchalarning miqdoriga qarab: MOO (99,99% Cu), MO (99,95% Cu), M1 (99,9% Cu); M2 (99,7% Cu); M3 (99,5% Cu).
Mis qotishmalari kimyoviy tarkibiga qarab bo‘linadi: latunlar, bronzalar, mis-nikelь qotishmalari. Texnologik vazifasiga qarab: deformatsiyalanadigan, quyma. Mexanik ishlashdan so‘ng puxtalanishiga qarab: puxtalanadiganlar, termik ishlash bilan puxtalanmaydigan.

Download 7,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish