Ушбу “Модда тузилиши” курсидан маърузалар матни асосида тайёрланган ы=ув =ылланмаси кафедра =арорига асосан аду ы=ув услубий щайъати томонидан (1999 йил 4 сентябр) =ылланишга тавсия этилган

Elementlarning elektromanfiyligi va uning kimyoviy bog’ hosil bo’lishidagi roli

Elektromanfiylik kimyoviy bog’ hosil bo’layotganda mazkur atomning elektronini o’ziga tortishiga intilishini ko’rsatadi. Elektron elektromanfiyligi yuqori bo’lgan element tomon siljiydi.

(JE)

-elektromanfiylik; J-ionlanish potensiali, neytral atomdan 1 ta elektronni tortib olish uchun sarf bo’lgan energiyani ko’rsatadi; Ye-elektronga moyillik bo’lib, elektronning atomga kelib birikkanda ajralib chiqadigan energiyaning miqdorini ko’rsatadi.

Bog’ hosil qilayotgan A va V atomlarning elektromanfiyliklarini _A va _B bilan belgilasak, u holda _A_B da kovalent bog’; _A_B da esa qutbli yoki ionli bog’ hosil bo’ladi.

Elektromanfiylikning o’lchov birligi qilib Malliken Li atomining elektromanfiyligini olgan va uni 1 birlikka teng deb qabul qilgan. Poling esa G’ atomini taklif qilgan. Poling sistemasida G’ ning elektromanfiyligi 4 ga teng deb qabul qilingan. Boshqa elementlarning elektromanfiyligi shunga nisbatan hisoblanganda sistema davriy xarakterga ega bo’lib qoladi.

(Li)q5,61eV elektromanfiylikning birligi deb qabul qilingan. Shunga binoan:

(A)q formulasi bo’yicha topiladi.

Ba’zi elementlarning nisbiy elektromanfiyligi

H-2.1
Li-0.97	Be-1.47	B-2.01	C-2.50	N-3.07	O-3.5	F-4.1
Na-1.01	Mg-1.23	Al-1.47	Si-1.74	P-2.1	S-2.5	Cl-2.83
K-0.91	Ca-1.04	Ga-1.82	Ge-2.02	As-2.20	Se-2.48	Br-2.74
Rb-0.98	Sr-0.99	In-1.49	Sn-1.72	Sb-1.82	Te-2.01	I-2.21
Cs-0.96	Ba-0.97	Tl-1.44	Pb-1.55	Bi-1.67	Po-1.76	At-1.90

Тayanch iboralar: kimyoviy bog’, Bergman-Bertolle gipotezasi, bog’ koagulyatsiyasi, kimyoviy bog’ to’yinganligi, kimyoviy bog’ yo’nalganligi, Berselius elektrokimyoviy nazariyasi, Dyuma-Jerar tiplar nazariyasi, Butlerovning kimyoviy tuzilish nazariyasi, valentlik nazariyasi, izomeriya, Тomson nazariyasi, Lyuis nazariyasi, elektromanfiylik.