Andijon davlat universiteti ijtimoiy pedagogika

    O‘smirlar 

O‘smirlik  davrida,11  yoshdan  boshlab,  kattalar  bolalarga  o‘z  ta’sirlarini  yo‘qota 

boshlaydilar  va  o‘z  tengdoshlari  bilan  munosabatlar  katta  ahamiyatga  ega  bo‘la  boshlaydi. 

O‘smirning ijtimoiy mavqei qanchalik past bo‘lsa, uning guruhga ta’siri shunchalik past bo‘ladi. 

SHuning uchun u o‘zi istamagan ijobiy harakatlarni amalga oshiradi. O‘smir guruhdagi qoidalar 

uchungina  shunday  yo‘l  tutadi.  SHuning  uchun  bu  yoshda  ijtimoiy  pedagog  ishida  asosiy 

e’tiborni quyidagi yo‘nalishlarda guruhlar bilan ishlashga qaratishi shart: 

1.

 

Alkogolizm  sabablari  va  oqibatlarini  oldini  olish.  Bu  ishni  alkogolizm  bilan 

bog‘liq  mavzuda  guruhli  munozaralar  yoki  roli  o‘yinlar  o‘tkazish  yordamida  amalga  oshirish 

mumkin. 

2.

 

O‘smirlarni  bo‘sh  vaqtlarini  tashkil  qilish,  chunki  mazmunsiz  vaqtni  o‘tkazish 

o‘smirlarning spirtli ichimliklar iste’mol qilishlari rivojlanishi xavfi asosiy omili hisoblanadi. 

3.

 

O‘smirda alkogolga qarshi ishonchini shakllantirishga qaratilgan alkogolga qarshi 

tarbiyalash. 

4.

 

Maktab  pedagogik  jamoasiga  alkogolizmgi  qarshi  bilimlar  berish.  Alkogolga 

qarshi  tarbiya  elementlarini  maktab  doirasida  fanlarga  kiritish  mumkin.  Masalan,  “Davlat  va 

huquq  asoslari”  faniga  “alkogolizmga  berilib  ketish  oqibatida  ota-onalik  huquqlaridan  mahrum 

etish”  mavzusini  kiritish  mumkin;  “Tarix”  faniga  “Qoloq  xalqlarni  ularni  qul  qilish  maqsadida 

---

54 

 

kolonizatorlar tomonidan spirtli ichimlik berib mast qilishlari” mavzusini va boshqalarni kiritish 

mumkin. 

5.

 

Ijtimoiy  pedagogning  vositachilik  faoliyati  –  bu  oldini  olish  ishlariga  faqatgina 

o‘kuvchilarning  ota-onalarini  emas,  balki  militsiya  xodimlarini,  rayon  poliklinikasi 

shifokorlarini, jamoatchilikni ham jalb qilishdan iborat bo‘ladi. 

6.

 

O‘smirning ijtimoiy-pedagogik qarovchizligini bartaraf qilish. Bunday qarovsizlik 

so‘z  boyligi  kamligi,  atrof  Dune  haqidagi  bilimlarining  etarli  emasligi,  ko‘pchilik  ko‘nikmalar 

(hisoblash,  o‘qish,  yozish  va  boshqalar)  yaxshi  o‘zlashtirilmaganligi  ko‘rinishlarida  namoyon 

bo‘ladi. 

Yoshlik 

O‘smirlardan  farqli  ravishda  yoshlik  davrida,  15-17  yoshida  tengdoshlari  guruhiga 

emotsional bog‘liqligi kam darajada ifodalanadi. individualligini ifodalovchi hulqi usuli birinchi 

o‘rinda bo‘ladi. 

Ijtimoiy  pedagog  katta  sinf  o‘kuvchilari  bilan  individual  ishlashga  e’tiborini  qaratishi 

kerak: 

1.

 

Individual konsultatsiyalar o‘tkazish. 

2.

 

Shaxsni  ijtimoiy  o‘qitish,  bu  spirtli  ichimliklarni  iste’mol  qilish  bilan  bog‘liq 

xavflarni tasavvur etishni o‘z ichiga oladi.