Andijon davlat universiteti filologiya va tillarni o’qitish fakulteti

Ot. Ot turkumiga kiruvchi so’zlar kishi, hayvon, narsa, hodisa va tushunchalarninng otini bildiradi va quyidagi grammatik kategoriyalarni o’z ichida oladi.
1) Atoqlilik va turdoshlik
2) Kishilik va nokishilik
3) Holat
4) Ko’plik
5) Egalik
6) Kelishik
Navoiy tilida jins kategoriyasiga oid elementlar ham bor, ot turkumidagi so’zlar gapda ega, kesim, aniqlovchi, to’ldiruvchi va hol bo’lib kela oladi.
Sifat. Navoiy tilidagi sifatlar ham xuddi hozirgi turkiy tildagi sifatlar singari asliy va nisbiy sifatlarga bo’linadi. Asliy sifatlar ham nisbiy sifatlar ham predmetning belgisini bildiradi. Asliy sifatlarga aq (oq), qara (qora) qizil, yashil singari rang bildiruvchi; chuchuk, achiq (achchiq) ta`m bildiruvchi; ulug’, kichik, past, baland singari hajm va shakl ifodalovchi; qari, yash kabi jismoniy belgilarni bildiruvchi; yaxshi, yamonga o’xshash mavhum belgilarni anglatuvchi; uzaq, yaqin singari zamon va makon belgilarini bildiruvchi so’zari kirib, bular predmet belgisini bevosita o’zlarining leksik ma`nolari bilan bildiradi.
Olmosh. Navoiy tilida III – shaxs kishilik va ko’rsatish olmoshi ul bosh kelishikda ham, boshqa kelishiklardagi kabi hozirgi o’zbek tilidagidan farq qiladi.