Анатомияси ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим

к
— кутикула; 
в
— мум қавати; 
эв —
ю қори эпидерм а; 
пт —
устунсимон паренхима; 
хрл —
хлоропластлар; 
к э.м -
эф ир мой темчилари; 
кес
— ғовак тўқима; 
прп —
ўтказувчи най боғламлари; 
же —
эф и р чиқарувчн безчалар; 
пв —
тукча; 
у —
оғизча (устьица).
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ралари узунчоқ шаклли. Баргнинг устки эпидермисига 
нисбатан перпендикуляр равишда зич жойлашган. Барг 
устки эпидермасининг ҳар бир ҳужайрасига 3 тадан 
6
та­
гача ҳужайра тақалиб туради. Устунсимон ҳужайралар хло­
ропласт доначаларига жуда ҳам бой бўлиб, кундузи улар 
ҳужайра деворига яқин тизилиб, ёруғликни сингдиришга 
мослашади.
Барг мезофилининг устунсимон паренхимаси асосан 
фотосинтез жараёнини таъминловчи тўқима ҳисоблана- 
ди. Устунсимон паренхима сернам жойларда ўсувчи ўсим- 
ликларнинг баргида бир қатор, қуруқликда ўсувчи чўл ва 
саҳро ўсимликларида икки ва ундан ортиқ (кўп) қаторли 
бўлиши мумкин (80—81-расмлар).
Ғовак паренхима ҳужайралари устунсимон паренхима 
ҳужайраларига нисбатан овалсимон — юмалоқ шаклли 
бўлиб, хужайра оралиқларининг кенглиги ва ҳужайра ичида 
хлорофилл доначаларининг камлиги ҳамда тарқоқ ҳолда 
жойлашганлиги билан фарқ қилади (82-расм). Ғовакси- 
мон паренхима қисман фотосинтез жараёнида иштирок 
этади. Шу билан бирга, у шамоллатувчи (вентиляцион) 
тўқима вазифасини ҳам бажаради. Агар баргларда устун­
симон ва ғоваксимон паренхима бўлмасдан, улар бир хил 
тузилган бўлса, 
и зо л а т е р а л ь
(юнон. и з о — тенг, лот. л а - 
т е р и а л и с — ён томон) ёки