Anatomiya odam tanasining shakli, tuzilishi, uning funktsiyalarini va

 
 

---

155 
 
 
31-§
 
Yurakning tuzilishi
. 
Yurak ko‘krak bo’shlig’ida joylashgan. Yurak konus shaklida bo’lib, uning 
asosi birinchi va ikkinchi qovurg’alar oralig’ining, uchi esa to’rtinchi va beshinchi 
qovurg’alar  oralig’ining  ro’parasida  joylashgan. 
Yurak  (cor)
  muskuldan  tuzilgan  
qon  aylanish  tizimining  markaziy  a’zosi  xisoblanadi.  Yurakning  bo‘ylama  o‘qi 
qiyshiq  bo‘lib,  orqadan  oldinga,  yuqoridan  pastga  va  o‘ngdan    chapga  yo‘nalgan 
bo‘ladi.  Uning  toraygan  uchi  chapga,  pastga  va  oldinga,  keng  asosi  yuqoriga  va 
orqaga  qaragan  bo‘ladi.  Yurakning  oldingi  to‘sh-qovurg‘a  yuzasi  qavariq  bo‘lib 
to‘sh  va  qovurg‘aning  orqa  yuzasiga  qaragan.  Yurakning  o‘rtacha  og‘irligi 
erkaklarda  300  g,  ayollarda  250  g,  uzunligi  10-15  sm,  ko‘ndalang  o‘lchami  9-11 
sm, oldingi-orqa o‘lchami 6-8 sm bo‘ladi.  
Yurak  yuzasida  bo‘lmacha  va  qorinchalar  o‘rtasida  chegara  bo‘lib,  u  еrda 
tojsimon  arteriya  egati  joylashgan.Yuraknng  to‘sh-qovurg‘a  yuzasida  qorinchalar 
o‘rtasidagi  oldingi  egat
, 
pastki  yuzasida  qorinchalar  o‘rtasidagi  orqa  egat 
joylashadi. Bu ikkala egat yurakning uchida o‘yma
 
hosil qilib qo‘shiladi.  
Yurak  4  kameradan  iborat.  Unda  o‘ng,  chap  bo‘lmacha  va  ong,  chap 
qorincha  tafovut  qilinadi.  Bo‘lmachalar  venalardan  qonni  qabul  qilib  olsa, 
qorinchalar  qonni  haydab  chiqaradi.  Yurakning  o‘ng  bo‘lagida  vena  qoni,  chap 
bo‘lagida  arteriya  qoni  oqadi.  Bo‘lmachalar  qorinchalar  bilan  o‘zaro  tabaqali 
klapani bo‘lgan tirqish orqali qo‘shilib turadi.