Anatomiya 2014. indd

Surunkali bronxit o‘tkir bronxitning tez-tez qaytalanib tu-

rishi va shuningdek, doimo chang yoki tutun aralashgan havo bi-

lan nafas olganda qayta rivojlanadi. Surunkali bronxitning kelib 

chiqishiga va mustaqil davom etishiga yurak paroklari, emfize-

ma va boshqalarda o‘pka va bronx lar devorida qonning surunkali 

dim lanib turishi sharoit tug‘diradi.

---

266

Bronxial astma nafas siqilishi, nafas chiqarishning qiyin-

lashishi xu rujlari bilan xarakterlanadi. Surunkali kasallik bo‘lib, 

bahor va qish  da qo‘zg‘ab turadi. Infeksion – allergik kasallik 

guruhiga kiradi. Kuz  da shamollashdan, bahorda esa allergiya-

dan qo‘zg‘aydi. Kasallikni allergenlar: terak puxi, gullar changi, 

hayvonlar yungi va bosh qalar qo‘zg‘atadi. Kasallikning xurujlari 

mayda bronxlar mushaklarining spazmasi tufayli paydo bo‘ladi. 

Bunda bronxlarning shilliq pardasi shishinqiraydi, ularning ichi-

da esa quyuq yopishqoq shilliq modda to‘planadi.

Barcha nafas mushaklarining taranglanishiga qaramay, be-

morning ko‘krak qafasi pasaymay ko‘tarilib turadi. Nafas olish 

yuzaki, nafas hush tak ovozidek bo‘lib qoladi. Yuz terisi keskin 

oqarib ketadi, agar yo‘tal qo‘shilsa, yuz ko‘kimtir bo‘lib qoladi. 

Huruj quyuq yopish qoq shilliq modda ajratib chiqarish bilan tu-

gaydi. Bu kasallik allergiya ko‘rinishida ham kechadi.

Huruj turli ta’sirlovchilar ta’siri ostida paydo bo‘ladi. Ular 

ovqat moddalari, ishlab chiqarish changlari ham bo‘lishi mumkin. 

Ba’zan xurujni keltirib chiqaruvchi sababni aniqlab bo‘lmaydi.