Analitik, fizik-kolloid va biologik kimyo


Vodorod sulfidli usul bo’yicha kationlarning sinflarga bo‘linishi



Download 6,67 Mb.
bet13/211
Sana10.09.2021
Hajmi6,67 Mb.
#171126
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   211
Bog'liq
MAJMUA Anal. fizkolloid kimyo 2020yil (2) mirjahon

Vodorod sulfidli usul bo’yicha kationlarning sinflarga bo‘linishi

Sulfidlari suvda eruvchan

Sulfidlari suvda erimaydi yoki suv ta'siridan erimaydigan gidroksidlar hosil qiluvchi

Karbonatli tuzlari suvda

Sulfidlari suyultirilgan kislotalarda eriydi yoki suv ta'siridan kislotalarda eriydigan gidroksidlar hosil qiluvchi

Sulfidlari suyultirilgan kislotalarda erimaydi

Eruvchan

Erimaydi

I guruh

II guruh

I I I guruh

IV guruh

V guruh

K+, Na+, NH4+, Mg2+ Guruh reagenti yo‘q

Ca2+, Sr2+, Ba2+ Guruh reagenti (NH4)2CO3

Al3+, Cr3+, Fe3+, Fe2+, Mn2+, Co2+, Zn2+ Guruh reagenti (NH4)2S

1.Ag guruhi Ag+, Pb2+, Hg22+ xloridlari suvda erimaydi. Guruh reagenti HCl.

2. Cu guruhi Cu2+, Cd2+, Bi3+ xloridlari suvda eruvchan. Guruh reagenti H2S.



Sulfidlari Na2S da eriydi. Hg2+, As3+, As5+, Sb3+, Sb5+, Sn2+, Sn4+ Guruh reagenti

Na2S.



2-MAVZU: Analitik reaksiyalarni bajarish sharoitlari. Elektrolitik dissotsilanish. Dissotsilanish darajasi va kuchli hamda kuchsiz elektrolitlar. Geterogen sistemalar. Eruvchanlik ko‘paytmasi
2.1.Elektrolitik dissosilanish nazariyasi.

2.2.Kimyoviy muvozanat va bufer eritmalar.

2 .3.Kationlarning birinchi guruhiga umumiy xarakteristika.


2.1. Elektrolitik dissotsilanish nazariyasi.

Analitik reaktsiyalarning tezligi moddaga ta‘sir ettiriladigan reagentining ionlarga parchalanish darajasiga bog’liq bo’lgani uchun, birinchi novbatda elektrolitlarning darajasi haqida to’xtalib o’tamiz. Elektrolit eritmasining umumiy miqdoridan kancha qismi ionlarga ajralganligini ko’rsatadigan son dissotsilanish yoki ionlanish darajasi deb ataladi. Quyidagi misolda dissotsilanish darajasining ahamiyatini ko’rsatamiz. Ikki probirkada СаСО3 berilgan, shulardan biriga HCI, ikkinchisiga СН3СООН quyilsa, birinchi probirkada kimyoviy reaktsiya ikkinchi probirkadagiga nisbatan juda tez amalga oshadi, chunki HCI ning dissotsilanish darajasi 100% ga yakin , СН3СООН niki esa ancha kichik.

Analitik kimyoda indikatorlardan keng foydalaniladi. Indikatorlar rangining o’zgarishi ularga ionlar ta‘sir etishi tufayli vujudga keladi. Masalan, lakmus rangining o’zgarishi HCI molekulasi ta‘sirida emas, balki HCI+ ning ionlarga ajralishidan hosil bo’lgan Н+ ionni tufayli sodir bo’ladi.

Kationlarni aniqlash maqsadida o’tkaziladigan analitik reaktsiyalar aksariyat hollarda ionli tenglamalar ko’rinishida yoziladi. Ionli tenglamalarni yozish uchun reaktsiyada ishtirok etadigan moddalardan xar birining dissotsiyalanish darajasi qanday tarkibiy kiymatga ega ekanligi talab qilinadi.

Analitik reaktsiyaning natijasida muhitning qislotaliligi va ishqoriyligi bevosita ta‘sir ko’rsatadi. Eritma muhitining xarakterlash uchun eritmadagi Н+ va ОН- ionlarini kontsentratsiyasidan foydalanamiz. Kislotalar dissotsiyalanganda albatta, Н+ kationidan boshka nisbat zaryadli, ishqorlar parchalanganda ОН- anionidan boshka manfiy zaryadli zarrachalar hosil bo’lmaydi, ma‘lumki, suv molekulasi 2Н2О↔Н3О+ +ОН- yoki, qiskacha Н2О↔Н+ + ОН- tenglamaga muvofiq dissotsillanadi.

Н+ va ОН- ionlarining kontsentratsiyasi 22 оС da 10-7 m/l ga teng. Shuning uchun [Н+] = [ОН-] = 10-7 mol/l (neytral muhit);

+]  10-7 mol/l yoki [Н+]  [ОН-] (Kislotali muhit);

+]  [ОН-] yoki [ОН-]  10-7 mol/l (ishqoriy muhit) lgН+ ni рН (vodorod ko’rsatkich) kattaligi bilan belgilanadi. Turli muhitdagi eritmalar uchun рН ning kiymati quyidagicha bo’ladi.

рН = 7 neytral muhit

рН  7 Kislotali muhit

рН  7 ishqoriy muhit.

рН va рОН quyidagi formulalar bo’yicha hisoblanadi:

рН = -Ig[H+]; pOH =-Ig[OH-]; pH + pOH = 14

Analitik kimyoda eritma muhiti рН yordamida nazorat qilib turiladi. рН ning o’zgarishi cho’kmalarning hosil bo’lishiga yoki erishiga, eritma rangining o’zgarishiga sabab bo’ladi. Demak, analitik reaktsiyani bajarishga kirishishdan avval eritma muhitini tekshirib ko’rish maqsadga muvofiqdir. Quyida keltirilgan misollarni tushinish juda oson va ularning foydasi juda katta:

Alyuminiy tuzi eritmasiga ishqor ta‘sir ettirilganda рН = 5 bo’lgandagina AI(OH) cho’kmaga tushadi; Fe(OH)3 эса рН =3 bo’lganida cho’kadi; 3. MnS pH = 6,5 bo’lganida cho’kmaga o’tadi. 4.ZnS esa рН = 2-3 oraligida cho’kmaga tushadi.


Download 6,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   211




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish