Amper qonuni

AMPER QONUNI
Magnit maydon faqatgina magnit bilan o’zaro ta’sirlashibgina qolmay, tokli o’tkazgichga ham ta’sir ko’rrsatadi. Masalan, tokli o’tkazgichni doimiy magnit maydonga kiritsak, bu o’tkazgichga
(18.1)
kuch ta’sir etadi, bunda I- o’tkazgichdagi tok kuchi, V – doimiy magnit induksiyasi, - tok yo’nalishi bilan magnit induksiyasi vektori yo’nalishi orasidagi burchak. (18.1) ifoda o’tkazgich to’g’ri chiziqli va magnit maydon bir jinsli bo’lsagina to’g’ridir. Umumiy holda, ixtiyoriy formaga ega bo’lgan o’tkazgich va bir jinsli bo’lmagan magnit maydon uchun
(18.2)

ifodani yoza olamiz, bu formula Amper Qonunini ifodalaydi. Amper tomonidan aniqlangan qonunga asosan magnit maydonida tok elementiga ta’sir etuvchi kuchning yo’nalishini topish uchun chap qo’l qoidasidan foydalaniladi. Bu qoidaga asosan, chap qo’lning kaftiga V vektor kiradigan qilib qo’ysak va uzatilgan 4 ta barmoqni tok yo’nalishi bo’yicha joylashtirsak, u holda ochilgan bosh barmoq kuchning yo’nalishini ko’rsatadi. ( Albatta, shu uchala yo’nalish bir-biriga tik bo’lishi kerak). Agar tok bilan magnit induksich vektori bir-biriga perpendikulyar bo’lsa, (18.1) ifodadan XBS da:

(Tl). (18.3)