Ҳamid Шоdiev, Иbроҳim Ҳabibуllaev

Ishlatilishi
Resurslar 
2. Mehnat haqi
1. Yalpi qo‘shilgan qiymat 
(asosiy baholarda) 
3. Bevosita ishlab chiqarish uchun soliqlar 
4. Asosiy kapitalning iste’moli 
5. Sof foyda, hammasi 
Shu jumladan: 
5.1. Shartli foyda (davlat boshqaruv idoralari 
sektori) 
5.2. Shartli foyda (uy xo‘jaligiga xizmat 
ko‘rsatuvchi notijorat tashkilotlar sektori) 
6. Sof aralash daromad, hammasi 
Shu jumladan: 
6.1. Shartli foyda (uy xo‘jaligi sektori) 
15.4. Birlamchi daromadlarni taqsimoti schyoti 
Bu schyotda tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarish mobaynida yaratilgan 
birlamchi daromadlarning ichki iqtisodiyot va tashqi dunyo sektorlari o‘rtasida
taqsimlanishi jarayoni ko‘rsatiladi. Schyot mamlakat miqyosida va iqtisodiyot 
sektorlari uchun tuziladi.
22
22
Йирик корхона ва тармоқлар учун, уларнинг иқтисодий фаолиятини чуқур тахлил 
қилиш мақсадида, ушбу счётни тузиш фойдадан ҳоли бўлмайди. 

---

385 
Birlamchi daromad deganda - institutsion birliklarning boshqa birliklarning 
iqtisodiy faoliyatida bevosita va bilvosita (moliyaviy va ishlab chiqarilmagan 
aktivlari bilan) qatnashganliklari natijasida ega bo‘ladigan daromadlarini 
tushunamiz.
Birlamchi daromadlar tarkibiga mehnat haqi, sof soliqlar, foyda, aralash 
daromad va mulk uchun daromad kiradi. 
Schyotning mamlakat miqyosida tuzilish sxemasi quyidagicha ifoda etish 
mumkin: 
Ishlatilishi 
Resurslar 
6.Mulk uchun daromadlar (tashqi 
dunyoga to‘langani) 
6.1. Foizlar 
1.Rezident birliklarnig ishlab chiqarishdan olgan 
yalpi foydasi
6.2. Dividendlar 
2. Yalpi aralash daromad 
6.3.To‘g‘ri investorning foydadagi 
ulushi 
6.4.Renta
6.5.Sug‘urta 
polisidan 
olingan 
daromad 
3.Mulk uchun daromadlar (tashqi dunyodan 
olingani) 
3.1. Foizlar 
3.2. Dividendlar 
3.3.To‘g‘ri investorning foydadagi ulushi 
7.Birlamchi daromadlar 
saldosi (1+2+3+4+5-6) yoki Yalpi 
milliy daromad 
3.4.Renta 
3.5.Sug‘urta polisidan olingan daromad 
8. Asosiy kapitalning iste’moli (AKI) 
4.Ishlab chiqarish va import uchun sof soliqlar 
(soliqlar-subsidiyalar) 
9. Sof milliy daromad (7-8) 
4.1. Bevosita ishlab chiqarish uchun sof soliqlar
-soliqlar 
- subsidiyalar (-) 
4.2. Mahsulot uchun sof soliqlar
-soliqlar
- subsidiyalar (-) 
5.Mehnat haqi (rezidentlar olgani) 
5.1. mamlakat iqtisodiy xududida 
5.2. tashqi dunyodan 
 
Rezident birliklar bir-birlariga bir vaqtning o‘zida mulk uchun daromad 
to‘laganlaganliklari va olganliklari uchun mamlakat miqyosidagi hisoblarda 
daromadlar olingani to‘langaniga teng bo‘ladi. Shuning uchun, ichki iqtisodiyot 
sektorlarining mulk uchun daromadlar saldosi nolga teng bo‘ladi va mamlakat 
miqyosidagi hisoblarda ularni qayd etish zarurati qolmaydi.
Shuni ta’kidlash lozimki, uy-joy va ishlab chiqarish maydonlari (joylari)ni 
ijaraga berganligi uchun olinadigan ijara haqi mulkdan olingan daromad sifatida 

---

386 
talqin etilmaydi. Bunday hollarda, ijara haqi - xizmat uchun to‘lov sifatida 
tasniflanadi.