Amea folklor institutu

1. «Folklor və yazılı ədəbiyyat» aspekti:
Bu məsələnin çox mühüm aspektlərindən biri olub, problemin ümumnəzəri əsaslarını əhatə edir. «Kitabi-Dədə Qorqud» bütün hallarda şifahi ədəbi düşüncənin – folklor yaradıcılığının məhsuludur. Bu halda «Kitabi-Dədə Qorqud» dastanlarının müasir Azərbaycan ədəbiyyatına təsiri mövzusu öz problematikası etibarilə «folklor və yazılı ədəbiyyat» münasibətlər modelini nəzərdə tutur.
2. «Kitabi-Dədə Qorqud» Azərbaycan ədəbi düşüncəsinin mərhələsi kimi:
Müasir Azərbaycan cəmiyyəti «Dədə Qorqud» eposu ilə XX əsrin birinci yarısında tanış olmasına baxmayaraq, o, ilk növbədə milli ədəbi düşüncənin konkret mərhələsidir. Onun təşəkkül, formalaşma, canlı ifa dövrü var. Bu cəhətdən, «Kitabi-Dədə Qorqud» eposu həm də Azərbaycan ədəbiyyatının – ümumədəbi düşüncə tari­xinin konkret bir dövrüdür. Bu cəhətinə görə «Kitabi-Dədə Qorqud» dastanlarının müasir Azərbaycan ədəbiyyatına təsiri məsələsinin öyrənilməsi Azərbaycan ədəbi düşüncəsinin konkret tarixi dövrü ilə müasir dövrünün tarixi-müqayisəli aspektdə tədqiqi deməkdir.
3. «Kitabi-Dədə Qorqud» Azərbaycan ədəbi düşüncəsinin qaynağı kimi:
Bu istiqamət məsələnin «epos» aspektidir. «Kitabi-Dədə Qorqud» janrı etibarilə qəhrəmanlıq dastanıdır. Lakin bu dastan eyni zamanda xalqın bütün etnik-mənəvi dəyərlərini özündə cəmləşdirən, onu yaddaş xəzinəsi kimi qoruyan eposdur. Bir epos kimi Azərbaycan ədəbi düşüncəsinin ilkin estetik normaları, müasir ədəbi növ və janrların «arxetipləri» – «rüşeymləri» bu dastanda qorunmaqdadır. O, bir dastan kimi uzun əsrlər boyu canlı ifada olmuş, daha sonra öz canlı mövcudluq tarixini başa vurub, yeni dastanların yaranmasına səbəb olmuş və orta əsrlərdə əlyazması halında qeydə alınmışdır. Bu gün «Kitabi-Dədə Qorqud» eposu artıq bizim üçün milli ədəbi düşüncənin tarixi arxetiplərini özündə qoruyan epos xəzinəsi – epik yaddaşdır. Bu səbəbdən dolayı «Kitabi-Dədə Qorqud» dastanlarının müasir Azərbaycan ədəbiyyatı ilə əlaqəsini öyrənmək eyni zamanda müasir ədəbiyyatın öz ədəbi-estetik qaynağı ilə bağlılığını araşdırmaq deməkdir.