Amaliy mashg’ulotlar 1- amaliy mashg’ulot mavzusi

6.O‘nli kasrlarni ayirish.

O‘nli kasrlar ustida ayirish amalini bajarish ham ma’lum qoidalarga asoslanadi.

Natural sonlarni qo‘shish va ayirish hamda o‘nli kasrlarni qo‘shish qoidalarini yaxshi o‘zlashtirgan o‘quvchi uchun bu muammo tug‘dirmaydi. Fikrimizning isboti sifatida quyidagi misollarga murojaat etaylik:

1) 12,706 – 3,192; 2) 5,3198 – 4,1735; 3) 7,9080 – 2,1312;

4) 9 – 4,4752; 5) 19,804 – 0,722; 6) 45,581 – 45
ayirmani hisoblang;





7.O‘nli kasrlarni
natural songa ko‘paytirish.

Qoida: o‘nli kasrlar va natural sonlar ustida ko‘paytirish amalini bajarish uchun vergulga e’tibor bermasdan, ular natural sonlarni ko‘paytirish singari ko‘paytiriladi hamda o‘nli kasrning kasr qismida verguldan keyin necha xona son bo‘lsa ko‘paytmada chapdan o‘ngga qarab shuncha xona sanaladi va vergul bilan ajratiladi.

Ko‘paytirish amalini bajarishda ham «ustun» usulidan foydalanamiz:

Topshiriqlar:
1.
Mashq, masala va misollar:

1. 
   Shunday 4 ta turli son topingki, ularni ketma-ket ko’paytirganda 70 soni hil bo’lsin.
   
2. 
   Ikki kishi bochkadagi 8 litr kvasni teng bo’lib olishmoqchi. Ularda 3 va 5 litrli idishlar bor. Shu uchta idish yordamida kavasni teng ikkiga bo’lish mumkinmi?
   

Keyslar to’plami: 4 ―A‖ Sinf o‘quvchisi Mubina ismli qiz darsga bo‘lgan qiziqishlari yaxshi edi. O‘qituvchi esa uni inobatga olmasdan Mubinaning gapirishidagi nuqsoni tufayli darslarda unga e‘tibor qilmas, boshqa o‘quvchilar bilan teng ko‘zda ko‘rmas edi. Uning kamchilligini yuziga solish darajasiga ham borar edi. Bolaning maktabdan ham sinfdoshlaridan ham o‘qituvchisidan ham ko‘ngli qoldi. Mubinaning ko‘nglidagi alami tufayli sinfdoskasiga, maktab darvozasiga ― Bizning o‘qituvchimiz Sevara opa judayam yomon, men uni yomon ko‘raman‖ degan so‘zlarni yozdi. Buni ko‘rgan Sevara opa Mubinaning ishi ekanligini bilib uning ustidan Maktab Ma‘muriyatiga shikoyat qilib Ota-Onasini chaqirib uni boshqa sinfga o‘tkazishini so‘radi.