Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

Mehnatning og`irligi va keskinligi degan tushunchalar SanQvaM № 0049-96 y.«Mehnat gigiyenik tasnifi»da quydagicha ta'rif berilganMehnat og‘irligi–bu mehnat jarayonining shunday turiki,bunda asosiy zo‘riqish organizmni harakat-tayanch,nafas va yurak-qon tomir sistemalarini funksiyasini kuchayishiga to‘g‘ri keladi.
Mehnat keskinligi(zo`riqish)–mehnat jarayonining ko`proq markaziy asab tizimiga tushadigan og`irlikga aytiladi,ammo bu tushunchalar shartli tushunchalardir,chunki har qanday jismoniy mehnat ma'lum darajada markaziy asab tizimining faoliyatsiz amalga oshmaydi va aksincha har qanday aqliy mehnatda ma'lum darajada harakat-tayanch tizimi ishtirok etadi.
Mehnat sharoitlarining og'irligini tavsiflovchi ko'rsatkichlar:
Ko'tarilgan va harakatlanadigan yukning massasi va uni ko'tarish usullari hisobga olinadi.Ko'rib chiqilayotgan ish smenasida monoton harakatlarini bajarish.
Ish joyidagi qulaylik va ish paytida,shu jumladan tanani egish.
Ba'zi hollarda,xodim tomonidan bosib o'tgan kilometrlar soni hisobga olinadi.
Mehnat faoliyatlarning turli-tumanligi,ularning funksiyalariga,ya'ni a'zo va tizimlarning faoliyatlariga turlicha ta'sir qilib,xilma-xil o`zgarishlar chaqirishi barcha xil mehnat faoliyatlarini chuqur o`rganib,ularni sistemaga solib klassifikatsiyalashtirishni taqozo qiladi.Bunday klassifikatsiya avvalombor,qator amaliy masalalarni jumladan,mehnatni me'yorlashtirish,mehnat va dam olish tartibini ratsionallashtiruvchi tadbirlarni ishlab chiqish,turli imtiyozlarni asoslash va boshqalar uchun zarur. Mehnat faoliyatining ko‘rsatkichlari.

I	Mehnat og‘irligi,ergonometrik: yukning kattaligi (kg); dinamik jismoniy zo‘riqish (KCHM) ; ishning quvvati(Vt); yurib ish bajarish(km); ishchi holat.
II