Amaliy mashgulot Mavzu: Badiiyasarnitahlilqilish, tahlilningadabiy-badiiy asoslari

II. O’tganmavzuniso’rashvamustahkamlash. *7daqiqa*

Uygaberilganvazifaso’ralib,savol- javobtashkilqilinadi.

O’quvchilarxalqog’zakiijodigakiruvchiasarlarniklasterusulidabayonqiladilar:

III. Yangimavzubayoni. *16*daqiqa*

DAVLAT

Qadimzamondabirdehqono'tganekan. Davlatdehqonninghovlisidabirnechayilyashabdi. Uningsharofatidandehqonningmol-u davlatijudako'payibketibdi. Dehqonmollarining son-sanog'ini, yerlariningtanobini, oltinlarininghisobinibilmasekan.

BirkuniDavlatdehqonningqoshigakelib:

— Bobo, dargohingizdako'pyillaryurdim, meningsharofatimbilanmol-u davlatingizhaddanziyodabo'ldi. Endimengaxursandlikbilanjavobbersangiz, boshqabirovnikigaborsam, — debdi.

Dehqonningaqlishoshib, hushiboshidanuchibdi-yu:

— Davlatjon, to'g'riaytasan, sendanko'pbahramandbo'ldim, beqiyosboylikorttirdim. Minnatdormansendan. Lekinmendannimayomonlikko'rdingki, ketamandeyapsan? O'tinibso'raymansendan, ketmagin, huzurimdaqolgin.

Sensizahvolimnimabo'ladi, zinhorketma! — debyalinibdi. Davlat:

— Bobo, sizdanyomonlikko'rganimyo'q. Siznikidako'pturibqoldim. Boshqalarnikigahamboray-da. Ijozatbermasangizbo'lmaydi! — debdi.

Dovdirabqolgandehqon:

— Davlatjon, birkunsabrqil, menuydagilarbilanmaslahatlashibolayin! — debdi.

Davlatbirkunkutadiganbo'libdi. Dehqonxotini, ikkalao'g'li, kelinlari-yuqizinichaqirib, yig'labshundaydebdi:

— Endiholimizxarobbo'ladi. Boshimizgamusibattushdi. Mol-u dunyomizdanbirpasdaayrilamiz. Davlatbizdanxafagao'xshaydi. Ketaman, deb oyoqtirayapti. Yalinib-yolvorganimgayamko'nmayapti. Endinimaqilamiz?

Hammalaridehqongaqo'shilibyig'lashibdi. Kichkinakeliniyig'lamabdi ham, xafa ham bo'lmabdi-da:

— Otajon, yig'lamang, qariganchog'ingizdao'zingizniqiynamang. Davlatketamandeganbo'lsa, xushnudlikbilanjavob bering, mayliketsin! Buninguchung'amyemang, — debdiqaynotasiga.

Kelinninggapinieshitibhammahayronbo'libdi.

— Kelinposhsha, nimagabundoqdeyapsiz? Davlatketsanimaqilamiz? — debdidehqon.

— Ota, ilojimizqancha? Davlatketsaketaversin. Sizoyimbilanduoqilibo'tirasiz. Bizhammamizmehnatqilamiz. Ekinekamiz, molboqamiz, mevateramiz, hayotimizyomonbo'lmaydi, — debdikelin.

Kelinningbugaplaridehqonningko'ngligataskinberibdi. Ertalabturib, hovligachiqibdi. Davlathali ham meh-monxonaningeshigiyonidadehqonnikutibturganekan. -Assalomualaykum, bobo! Endimengaruxsatberasizmi? — debso'rabdi u.

Dehqonxo'rsinibqo'yibdi-yu, gap boshlabdi:

— Davlatjon, hammamizmaslahatlashib, sengaruxsatberadiganbo'ldik. O'g'il-qizlarim, xotinim, kelinim: «Davlatketadiganbo'lsa, mayli, javobbering, o'zimizbiryoqadan bosh chiqarib, ahilbo'libmehnatqilamiz, mol-u davlatbo'lsakelaveradi», dedilar.

Davlatbirpasma'yuslanibturibdi-da, so'ngkulib:

— Bobo, menso'zimniqaytiboldim, hechqayergaketmayman, shuyerdaqolaman. Menxursandbo'lib, ahilyashaydiganxonadonniyaxshiko'raman. Inoqlikqayerdabo'lsa, menhamo'shayerdaman! — debdi.

Shundayqilib, Davlatdehqonningxonadonidaumrbodqolganekan.