Amaliy mashg’ulot №8 Energiya samarali boshqariladigan kuchlanish inventori sxemalarini elementlarini xisoblash

V1 
 
V2 
 
V3 
 
а) 
 
 
O 60 120 180 240 300
360
0 

---

3.12 – rasm. Uch fazali KAI chiqish kuchlanishini impuls kengligini o‘zgartirib 
rostlash jarayonidagi tiristorlarning holatlari, liniya (a) va faza kuchlanishlari (b) 
o‘zgarishlari diagrammalari 
Amaliy mashg’ulot № 18 
Energiya samarali boshqariladigan tok inventori sxemalarini elementlarini 
xisoblash 
Tok avtonom invertori to‘liq bo‘lmagan boshqariluvchi yarim o‘tkazgichlarda 
bajarilishi mumkin (3.13a – rasm). TAI yuklanishga parallel ulangan kondensator S 
ning vazifasi, bir juft tiristorlar ulangan holatda bo‘lganida ikkinchi juft 
tiristorlarning o‘chiq holda bo‘lishi uchun ularga boshqariluvchanlik xususiyatlarini 
tiklanish davri oralig‘ida manfiy kuchlanish bilan to‘siq hosil qilishdan iboratdir. 
Manbadan chiqayotgan tokning pulsatsiyasini kamatirish maqsadida TAIning kirish 
qismiga etarli darajeada induktivlikka ega bo‘lgan reaktor ulanadi. Agar 
kondensatorni ham yuklanishning bir qismi deb qaraydigan bo‘lsak, yuklanish 
tokining formasi to‘g‘ri burchakli formada bo‘ladi (3.13b – rasm). YUklanishdagi 
kuchlanish formasi yuklanishning xarakteriga bog‘liqdir. Invertorning kirish 
qismidagi kuchlanishning manfiy ishorali qismi vaqt oralig‘ida tiristorlarning yopiq 
holatiga to‘g‘ri keladi. 
3.13 – rasm. Bir fazali TAI sxemasi (a) va uning kuchlanish va tok diagrammasi (b) 
SHunday qilib, KAIlarning asosiy afzalligi kuchlanishning yuklanishga 
bog‘liq emasligi, balki tiristorlar kommutatsiyasining tartibiga bog‘liqdir. TAIlarda 
tiristorlar kommutatsiyasining tartibi tok formasini belgilaydi, kuchlanishning 
formasi yuklanishning xarakteriga bog‘liq bo‘lganligi sababli invertorlarning 
chiqish tavsiflari 3.14– rasmda tasvirlanganidek bo‘lib, KAI ning tashqi tavsifi