Amaliy ish Mavzu: Kriptografik himoyalash



Download 224,12 Kb.
bet1/2
Sana16.04.2022
Hajmi224,12 Kb.
#557560
  1   2
Bog'liq
Amaliy ish Mavzu Kriptografik himoyalash (1)


  1. amaliy ish

Mavzu: Kriptografik himoyalash
Axborotni ximoyalashning samarali usullaridan biri kriptografik himoyalashdir.
Ushbu amaliy ishda ma’lumotlarni kriptografik himoyalash usullari tasniflanadi. Ya’ni klassik shifrlash algoritmlari, simmetrik shifrlash algoritmlari hamda ochiq kalitli shifrlash algoritmlari.
O‘rin almashtirish shifrlash algoritmi
O‘rin almashtirish shifrlash algoritmi uch qismdan iborat. Oddiy o‘rin almashtirish, kalit yordamida o‘rin almashtirish va ikki tomonlama o‘rin almashtirish.
Oddiy o‘rin almashtirish usuli. O‘rin almashtirishga misol tariqasida dastlabki axborot blokini matritsaga ustun bo‘yicha yozishni, o‘qishni esa qator bo‘yicha amalga oshirishni ko‘rsatish mumkin. Matritsa qatorlarini to‘ldirish va shifrlangan axborotni ustun bo‘yicha o‘qish ketma-ketligi kalit yordamida berilishi mumkin. Usulning kriptoturg‘unligi blok uzunligiga (matritsa o‘lchamiga) bog‘liq. Masalan uzunligi 64 simvolga teng bo‘lgan blok (matritsa o‘lchami 8x8) uchun kalitning 1,6 109 kombinatsiyasi bo‘lishi mumkin. Uzunligi 256 simvolga teng bo‘lgan blok (matritsa o‘lchami 16x16) kalitning mumkin bo‘lgan kombinatsiyasi 1,4 1026 ga yetishi mumkin. Bu holda kalitni saralash masalasi zamonaviy EHMlar uchun ham murakkab hisoblanadi.
O‘rin almashtirish shifri oddiy shifrlash hisoblanib, bu usulda qator va ustundan foydalaniladi. Chunki shifrlash jadval asosida amalga oshiriladi. Bu yerda kalit (K) sifatida jadvalning ustun va qatori xizmat qiladi. Matn (Т0) simvollarining o‘lchamiga qarab NxM jadvali tuziladi va ochiq matnni (Т0) ustun bo‘yicha joylashtirilib chiqiladi, qator bo‘yicha o‘qilib shifrlangan matnga (Т1) ega bo‘linadi.

Masalan, «Ахборот хавфсизлиги жадвали» матни шифрлансин.


Т0=Ахборот хавфсизлиги жадвали;
К = 5х5;

А

О

Ф

И

Д

Х

Т

С

Г

В

Б

Х

И

И

А

О

А

З

Ж

Л

Р

В

Л

А

И

Т1=АОФИД_ХТСГВ_БХИИА_ОАЗЖЛ_РВЛАИ
Birinchi bo‘lib, shifrlash jadvalidan (XIV asrning oxirlarida) diplomatik munosabatlarda, xarbiy sohalarda axborotni muhofazalashda foydalanilgan.

Download 224,12 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish