Amaliy ish № ma’lumotlarning axborotli modellari ishning maqsadi

4.
 
Tizimda aloqa 
deyilganda, tizim elementlarining tashqi muhit bilan va ichki 
muhitdagi o‘zaro axborot almashinuvi yoki ta’siroti tushuniladi.
Tizim o‘zining tuzilishi va maqsad-mohiyatiga ko‘ra statik hamda dinamik 
xususiyatlarga ega bo‘lishi mumkin.
Aloqa tizimning xuddi shunday xususiyatlarini tavsiflashda foydalaniladigan 
va hattoki tizimni ta’riflashda ham kuchli ishtirok etadigan asosiy tushunchalardan 
biri sanaladi.
Tizim elementlari o‘rtasida o‘zaro aloqalarninng yuzaga kelishi tizimning 
yangi sifat ko‘rinishini ham hosil qiladi. Tizimda aloqa quyidagi ko‘rinishlarda 
bo‘lishi mumkin:
4.1)
yo‘naltirilgan va yo‘naltirilmagan aloqa;
4.2)
kuchli va kuchsiz aloqa; 
4.3)
tashqi va ichki aloqa; 

---

4.4)
to‘g‘ri va teskari aloqa.
5.
 
Tizimning holati 
– tizimning oniy vaqtdagi mavjud xossalar to‘plami 
bo‘lib, u tizim tarkibidagi barcha o‘zgaruvchilarning shu oniy lahzadagi qiymatlarini 
ifodalaydi.
6.
 
Tizimning o‘zini tutishi – 
vaqtning istalgan lahzasida tizimning bir 
holatdan ikkinchi holatga o‘tib turishini bildiradi.
Tizimning o‘zini tutishini xarakterlovchi asosiy tushunchalar: muvozanati, 
turg‘unligi, rivojlanishi va maqsadi.
6.1)
Tizim muvozanati 
deyilganda, muayyan vaqt davomida tashqi 
ta’sirotlarsiz o‘zining holatini qanchalik darajada saqlay olish qobiliyati tushuniladi.
6.2)
Tizimning turg‘unligi 
uning tashqi ta’sirdan so‘ng o‘z muvozanatini 
saqlay bilish qobiliyatini bildiradi.
6.3)
Tizimning rivojlanishi 
deganda undagi mavjud asosiy qonuniyatlarning 
o‘zgarishi tushuniladi. Bu tushuncha asosan tashkiliy tizimlardagi ba’zi murakkab 
jarayonlarni ifodalash uchun kiritilgan.
6.4)