Amaliy audit

TMZlarni saqlash va aylanishi vazifalari 

 

 

Mol-mulkni  ichki  o’tkazmalari  mahsulotni  ishlov  jarayoni  va  tayyor 

mahsulotni  saqlashni  o’z  ichiga  oladi.  Mijozlar  inventarizasiya  va  saqlash 

davrining  nazorat  qismi  sifatida  tekshirilgan  va  boshqa  davrlardan  mustaqil 

bo’lgan, qiymatning hosobot qaydlarining faoliyati deb tushunadilar. 

 

 

 

xarid qilish 

buyurtmalar jarayoni

 

Xom-ashyo 

materiallarni olish

 

Xom-ashyo 

materiallarni saqlash

 

Tovarlarni qayta 

ishlash

 

Tayyor mahsulotni 

saqlab

 

tayyor mahsulotni 

sotish

 

VAZIFALARI

 

Xom-ashyo 

olish

 

materiallarni 

saqlash 

 

Ishlab 

chiqarish 

materiallarni 

qo'yish

 

Tayyor 

mahsulotlar 

zahirasi 

qoldirishlari

 

Tayyor 

mahsulotlarni 

chiqib ketishi

 

Sotib olish 

to'g'risida 

talabnomasi 

 

 

Xarid buyurtmasi

 

Qabul hisoboti 

 

 

Schyot-faktura

 

Asosiy xom-ashyo 

doimiy zaxiralar

 

Xom-ashyo 

talabnomasi 

 

Buxgalteriya 

yozuvlari

 

Asosiy xom-ashyo 

doimiy zaxiralar

 

 

Buxgalteriya 

yozuvlari

 

 

Yuk tashish 

hujjatlari 

 

 

Buxgalteriya 

yozuvlari

 

To'liq zaxiralarni 

chiqib ketishi

 

Bog'liq 

hujjatlar

 

---

161 

 

TMZlar audit 

 

Jo’natishlar  va  unga  tegishli  harajatlar  ko’rsatilgan  oxirgi  bosqichdagi 

faoliyat  hisoblanadi.  Savdo  va  to’plam  davrining  qismi  bo’lgani  sababli, 

nazoratchilar  doimiy  inventarizasiya  master-fayllarida  qayd  etilgan  kreditlarni 

qonunan to’g’riligini tekshirish jarayonini o’z ichiga oluvchi nazoratning bir qismi 

sifatida, jo’natishlar ro’yhati ustida ichki tekshiruv ilib boradilar. 

Zaxiralarni  ko’rib  chiqish.  Nazoratchilar  mijoz  tomonidan  to’g’ri 

hisoblanganligini,  inventarizasya  balans  varaqalari  bilan  aniq  to’g’ri  kelishini 

aniqlash uchun mijozning jismoniy inventarizasiya hisobini ko’rib chiqadilar.  

Jismoniy  tekshiruv  mol-mulkning  hosob-kitobini  va  mavjudligini  ko’rsatib 

beruvchi dalillarning muhim turidir. 

Tovar-moddiy  zaxiralarini  auditorlik  tekshiruvidan  o`tkazishning  maqsadi-

ularning saqlanishi, tejamli va oqilona ishlatilishi, hisobga olishning to`g`ri tashkil 

etilishini 

aniqlashdan 

iborat. 

Shuningdek 

hisobot 

ko`rsatkichlarining 

ishonchliligini  va  tovar-moddiy  zaxiralar  bilan  bog`liq  muomalalar  hisobi  va 

soliqqa tortish uslubining O`zbekiston Respublikasida amal qilayotgan qonunchilik 

hamda  me'yoriy  hujjatlarga  muvofiqligini  aniqlash  lozim.  Ushbu  maqsadga 

muomalalar  mohiyatini,  hamda  nazorat  tuzulmasi  va  buxgalteriya  hisobi  tizimini 

tekshiruvdan  o`tkazish  va  risklarni  baholash  orqali  erishiladi.  Zaxiralarni 

tekshirish,  ular  hajmi  katta  bo`lgan  subyektlarda  auditning  asosiy  qismi  deb 

qaraladi. 

Tovar-moddiy zaxiralar bo`yicha hisobot ko`rsatkichlarining haqqoniyligini 

tekshirishda  boshqa  audit  obyektlaridagi  kabi,  dastavval,  balansning  «Ishlab 

chiqarish  zaxiralari»  (150-satr),  «Tugallanmagan  ishlab  chiqarish  (160-satr)», 

«Tayyor  mahsulot»  (170-satr),  «Tovarlar»  (180-satr)  moddalari,  Bosh  daftar, 

jurnal-orderlar  va  boshqa  hisob  registrlari  orasidagi  tenglikni  aniqlash  zarur  (5.1-

jadval).  

 

 

 

 

Audit qismlari

 

 

Sotish, xom-ashyo va mehnat yuk xati 

Aktivlarini va xarajatlarini ichki harakati 

Tovarlarni daromad va xarajatlar o’tkazish

 

Zaxiralarni tekshirish

 

Narx va ekvavojinti

 

Tekshirilgan jarayon

 

To'lov va xodimlarni olish to'g'risidagi 

buyruq

 

Zaxirani saqlash 

 

Belgilangan savdo 

 

Zaxiralarni saqlash 

 

Zaxiralarni saqlash 

 

 

---

162 

 

5.1-jadval