Амалий машғулотнинг номи ва қисқача мазмуни Дарс соатлари хажми

17.1-расм. Замин деформацияси натижасида ғиштли биноларнинг шикастланиши.
а- ўрта қисмдаги кучсизланган замин; б- ўрта қисмдаги заминнинг чўкиши; в- сув қувур тармоғининг бузилиши натижасида заминнинг намланиши; г-бинонинг бир қисмини вертикал ҳолатда чўкиши; д- юқорига кенгаювчи ёриқ; е-оралиқ деворлардаги ёриқлар; и-бинонинг четки қисмларида хосил бўлган чўкиш;

ҚМҚ 2.02.01-98 “Бино ва иншоотлар заминлари” 4-иловасида турли иншоотлар учун замин деформациясининг чегаравий қийматлари белгиланган. Унга кўра заминнинг нотекис чўкиши, яъни чўкишларнинг нисбий фарқи

масалан, тўлиқ каркасли бир ва кўп қаватли ишлаб чиқариш ва фуқаро бинолари учун 0,002-темирбетон каркасли, 0,004- пўлат каркасли ва ҳ.к. Худди шундай, биноларнинг қийшайиши, ўртача рухсат этилган чўкиш даражалари ҳам келтирилган. Юқорида келтирилган иккала турдаги бино учун ўртача (ёки максимал чўкиш S_max,u) чўкиш даражаси мос равишда 8,0 ва 12,0 см ни ташкил этади. Деформациянинг бундай чегарадан ортиши бино конструкцияларида кутилмаган ҳолатларни келтириб чиқариши мумкин. Бироқ шундай иншоотлар мавжудки, уларда бундай деформацияга рухсат берилмайди.


Назорат саволлари:

1. 
   Заминнинг деформацияланиши асосий сабаблари қандай?
   
2. 
   Замин деформацияси туфайли содир бўладиган турли шароитдаги ва даражадаги шикастланиш ва авария ҳолатлари ҳақида нималарни биласиз?
   
3. 
   Заминнинг нотекис чўкиши қандай салбий ҳолатларга олиб келади?
   

Фойдаланилган адабиётлар:
1. Износ зданий, диагностика и реконструкция. Учебное пособия. Под ред.В.В.Фурсова. -Киев., 1998.
2. Калинин В.М., Сокова С.Д. Оценка технического состояния зданий: Учебник. -М.: ИНФРА-М, 2006.


18-Мавзу: Деворларда учрайдиган дефект ва шикастланиш ҳолатларини аниқлаш усуллари
Режа:
18.1. Деворларда учрайдиган шикастланишлар.
18.2. Том ёпма конструкцияларида учрайдиган шикастланишлар.
18.3. Бино ва иншоотларнинг шикастланишга мойил бўлган жойлари.