IJTIMOIY-PEDAGOGIKA - Ma’ruzachi: “Pedagogika va ijtimoiy ish” kafedrasi o’qituvchisi, M.Ismailov
- 1-Mavzu: Ijtimoiy pedagogika va pedagogik sotsiologiyaga ehtiyoj va zamonaviy jamiyat rivojining zaruriy shartlari
- Mavzu rejasi:
- 1. Ijtimoiy pedagogikaning pedagogik fanlar tizimidagi o‘rni. Fanning predmeti, obyekti, maqsadi va vazifalari.
- 2. Ijtimoiy pedagogikaning boshqa pedagogik fanlardan farqi.
- 3. Ijtimoiy pedagogikaning jamiyat taraqqiyotida tutgan o’rni va roli, jamiyatda ijtimoiylashuv jarayonining globallashuvi.
Pedagogika va Ijtimoiy pedagogika - Pedagogika fani shaxsni rivojlantirishning ikki muhim jihati – uni o’qitish va tarbiyalashga asosiy e’tiborni qaratganligi bois didaktika (ta’lim nazariyasi) va tarbiya nazariyasi fanning muhim tarkibiy qismlari hisoblanadi.
- Didaktika (ta’lim nazariyasi, yunoncha didaktikos «o’rgatuvchi», didasko «o’rganuvchi») ta’limning nazariy jihatlari, ta’lim jarayonining mohiyati, qonun va qonuniyatlari, tamoyillari,o’qituvchi va o’qituvchi faoliyati, ta’limning maqsadi, mazmuni, shakl, metod, vositalari, natijasi, ta’lim jarayonini takomillashtirish yo’llari kabi masalalarni tadqiq etadi. Tarbiya nazariyasi – pedagogikaning muhim tarkibiy qismlaridan biri bo’lib, tarbiya jarayonining mazmuni, tarbiya turlari, shakl, metod, vosita va usullari, uni tashkil etish masalalarini o’rganadi.
- Ijtimoiy pedagogika pedagogikaning mustaqil bir bo’lagi bo’lib, u kishilar jamoasi hamda alohida shaxslarga ta’lim-tarbiya jarayonidagi ijtimoiy muammolar, ularning kelib chiqish sabablari, hamda bu muammolarning bartaraf etilishining nazariy va amaliy jihatlarini o’rganadi. Ijtimoiy munosabatlarni ilmiy pedagogik nuqtai nazardan o’rganish va yanada takomillashtirishga xizmat qiluvchi fan sohasi.
- Ijtimoiy pedagogikaning tadqiqot ob’ekti pedagogika o’rganadigan jarayon va voqelik bo’lib, u masalani muayyan, o’ziga xos aspektda ko’radi. Uning o’ziga xosligi esa «ijtimoiy» degan so’zda ifodalangan. Ijtimoiy pedagogikaning ob’ekti insonning ijtimoiylashuv jarayonidir.
- Ijtimoiy pedagogika - ta’lim-tarbiya jarayonida bolani jamiyat hayotiga kiritishni ta’minlaydigan aspektni tadqiq etadi.
- Birinchidan, inson hayotida ma’lum sabablar asosida yuzaga kelgan hodisalar o’rganiladi.
- Ikkinchidan, insonning rivojlanishi uchun qulay sharoitlar yaratishni ko’zda tutadi.
- Ijtimoiy tarbiyalash tarbiya jarayonining tarkibiy qismi hisoblanadi. Ijtimoiy pedagogikani nima uchun o’rganish lozim? Ijtimoiy pedagogika — fanning shunday tarkibiki, uning vositasida:
- Uchinchidan, ta’sir etuvchi hodisalarning oldini oladi.
- Ijtimoiy pedagogika — bu ijtimoiy ta’lim-tarbiya faoliyatining maxsus metodlariga ega pedagogikaning mustaqil bo’limidir.
- Ijtimoiy pedagog faoliyatining markazida normal ijtimoiy faoliyatdan chetlashgan bolalarni jamiyatdagi tengdoshlari qatoriga qaytarish hisoblanadi.
- Ijtimoiy pedagogika fanining ob’ekti ijtimoiylashtirishga muhtoj bo’lgan bolalar, ularga aqliy, pedagogik- psixologik, sotsial-axloqiy normalardan chetlashgan ijtimoiy tarbiya ola olmagan va jismoniy, aqliy, psixik tomondan buzilishga yo’l qo’yilgan bolalardir.
- Ijtimoiy pedagogika o’z nomiga ko’ra sotsium, ya’ni jamiyat bilan shug’ullanadi. Shu bois uni jamiyat tarbiyasi ham deyish mumkin.
- Ijtimoiy pedagogika fani jamiyatdagi har bir shaxsning hayotida uchraydigan ijtimoiy muammolarni bartaraf etish va hal qilish, ta’lim va tarbiya masalalari bilan shug’ullanish, keksalar, qariyalar, kasal va boquvchisini yo’qotganlar masalalarini o’rganadi
- Mehribonlik uyida tarbiyalanayotgan bolalar holidan xabar olish bilan birga, fohishabozlik, narkomaniya va qonunbuzarlikka qarshi kurashish ishlariga e’tibor qaratadi. Ijtimoiy «autsayderlar», ya’ni qariyalar, nogironlar, yolg’iz yashovchilar, iqgisodiy nochor ahvolda yashovchilar va xalqning shu kabi boshqa tabaqalariga kiruvchilarga yordam berish ijtimoiy pedagogning maqsadlaridan biridir.
Do'stlaringiz bilan baham: |